Otomotiv üretiminde ‘çip’ krizi

Ömer Faruk ÇİFTÇİ
Ömer Faruk ÇİFTÇİ BURSA'dan

Otomotiv üreticileri bugünlerde hiç de beklenmedik bir kriz yaşıyor. Yüksek teknoloji ile birlikte konforun ön plana çıktığı araçlarda kullanılan ‘çip’lerin temininde sektör sorunlar yaşamaya başladı. Bursa’da faaliyet gösteren Oyak Renault fabrikası bugünden itibaren bir hafta süre ile yani 22 Mart tarihine kadar üretime ara verdiğini açıkladı. Nedeni çip, yani yarı iletken temini konusunda yaşanan aksaklık. Bu sorunu elbette ki sadece Oyak Renault yaşamıyor, diğer üreticiler de aynı sorunla karşı karşıya. Peki nasıl oldu da dünyada bu kadar güçlü bir sektör böyle aciz kaldı?

Nedeni pandemi. Geçtiğimiz yıl mart-nisan aylarında pandemi nedeniyle sektör bir anda kontak kapatınca çip üreticileri üretimlerini ev içi elektronik sektörüne kaydırdı. Kontratlar da haliyle bu sektörlerle yapıldı. Sonrasında otomotiv endüstrisinin beklenmedik hızlı dönüşü ve artan talepler stokların bir anda erimesine neden oldu. Çip üreticileri ev elektroniğinin de pandemi nedeniyle tavan yapması üzerine kontratlardan dönüş yapamadı ve bugün ortaya böyle bir sorun çıktı.

Peki şimdi ne olacak? Sektörün devleri arayış içinde. Çip üretimi Uzakdoğu ve ABD’li firmaların tekelinde. Ha deyince de üretilecek bir şey değil. Düşünün bu sektörde kullanılan, ederi centlerle ifade edilen çipi üretmek için en az 25 milyar Euro’luk bir yatırım gerekiyor. Almanya harekete geçti ve bu alanda yapılacak yatırıma yüklü teşvikleri devreye soktu.

Birinci çeyrekte dünya genelinde çip krizi nedeniyle 945 bin aracın daha az üretileceği öngörülüyor. Sorunun yılın ilk yarısında çözüme kavuşmasının zor olduğu belirtiliyor.

Araçların akıllı hale gelmesi ile birlikte her geçen gün kullanım miktarı artan çiplerin bundan 10 yıl önce üretimi bu denli etkileyeceği söylenseydi herhalde buna kimse inanmazdı.

Çip temini yanında sektör ayrıca globalde yaşanan hammadde kaynaklı enflasyon riski ile de karşı karşıya. Öyle ki petrokimya ürünlerinde bu yıl artış oranı yüzde 30-50 arasında değişiyor. Çelik fiyatlarında ise artış yüzde 30.

Otomotiv üretiminde yaşanan bu sorunlar Avrupa ülkeleri ile birlikte en çok bizi etkileyecek. Üretim, ihracat ve istihdam da otomotiv endüstrisinin payını gözümüzün önüne getirirsek sorunun büyüklüğünü anlamamız daha kolay olacaktır.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar