Trafik Teklif Platformu’nda son düzlüğe girildi, pilot uygulama başlıyor
Trafik sigortasındaki arz sorununu ortadan kaldırmak için Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (SEDDK) hayata geçireceği ‘Trafik Teklif Platformu’nun pilot uygulaması için son düzlüğe girildi. Düğmeye basılması için teknik anlamda 2 adım kaldı. Bu adımlardan birini SEDDK atacak ve bir yönetmelikle sürecin önünü açacak. İkinci olarak da sigorta şirketlerinin platforma erişimi için yazılımlarını tamamlanması beklenecek.
Trafik branşı, son yıllarda sigorta sektörünün kanayan yarası haline geldi. Teknik anlamda çok ciddi zararlar yazılıyor. Rakamlarla baktığımız zaman; trafik sigortasında 2021 yılında 20 milyon 729 bin poliçe kesildi ve 17 milyar 675 milyon liralık prim toplandı. Ortalama prim 852 lira oldu. 2022’de ise 22 milyon 169 bin poliçe kesilirken 46 milyar 163 milyon liralık prim yazıldı. Bu üretimle 2022’de kişi başı poliçe primi 2 bin 100 liraya yükseldi. Bu branşta 2021’de yüzde 14 olan büyüme 2022’de yüzde 147’ye çıktı. Poliçe adet ve primlerinde yaşanan bu artışla birlikte sektörün zararı da misliyle büyüdü. Trafik sigortasında 2021’de 2 milyar lira olan teknik zarar 2022’de 11,2 milyar liraya çıktı. Durum böyle olunca da şirketler, bu branşta yaşadığı zarar nedeniyle üretimden kaçınmaya başladı. Geçen yılın en çok şikayet edilen konu başlıklarından bir tanesi de bu oldu. Özellikle müşteri ile direk karşı karşıya gelen acenteler, bu konuda seslerini yükseltti, sigorta şirketlerinin ekran kararttığını, poliçe kesemediklerini defalarca dile getirdi.
Sektörde yaşanan bu problemler nedeniyle düzenleyici kurum yıl içerisinde, tarifede düzenlemeler yaptı, şirketlere kaçınma halinde “lisansı iptal ederim” diyerek sopa gösterdi, hasar basamak sistemini devreye soktu. Pek çok adım atılmasına karşın sorun 2023’e de taşındı.
Son olarak, trafik sigortasında poliçe kesilememesi yönündeki tartışmalara çözüm olması amacıyla SEDDK tarafından “Trafik Teklif Platformu” gündeme getirildi.
Yapılan açıklamaya göre; günlük ortalama 100 bin poliçe üretiliyor. Ancak, bu poliçeler oluşturulurken şirketlerin kaçınması nedeniyle çok ciddi bir efor sarf ediliyor. Yeni uygulama ile müşteri trafik sigortası yaptırmak istediğinde sigortası yapılmazsa acente, müşterinin talebini platforma atacak. Böylece 27 sigorta şirketi tarafından görülecek. Sigorta şirketleri, teklif verip vermemekte serbest olacak. İsteyen poliçeyi kesecek, istemeyen kesmeyecek. Şirketler, işine gelirse, portföye ihtiyacı olursa poliçeyi kesecek. Eğer kesmiyorsa havuza atılacak ve tüm sektöre eşit bir şekilde dağılacak. Böylece şu anda trafik sigortasında yaşanan kaçınma durumu ortadan kalkacak. Trafikten yazılan zarar yükü sektörün geneline yayılacak.
Platform hazır, teknik 2 konu kaldı
Trafik Teklif Platformu’yla ilgili EKONOMİ’nin sorularını yanıtlayan SEDDK Başkanı Mehmet Akif Eroğlu, hazırlıkların tamamlanmak üzere olduğunu, sadece teknik anlamda çözülmesi gereken 2 konu kaldığını söyledi.
En büyük teknik sorunun acentelerle ilgili olduğunu belirten Eroğlu, mevcut durumda, bir acentenin herhangi bir sigorta şirketinin ürününü satıp poliçe kesmesi için acentelik sözleşmesinin olması gerektiğini, aksi takdirde üretim yapamadığını hatırlatarak şöyle devam etti: “Platformda 27 sigorta şirketinin tümü zorunlu olarak yer alacak. Acentelerden ise isteyen girebilecek. Ancak, buraya giren acentenin, acentesi olmadığı bir şirketten poliçe kesebilmesi için kanun gereği sigorta şirketi ile acentelik sözleşmesi yapması gerekiyor. Bu acentelik sözleşmesi için de ticaret sicil gazetesine her şirket için 3 bin lira bir bedel ödemesi gerekiyor. Acenteler, kendi şirketleri dışındakilerle anlaşsa 70-80 bin TL’ye yakın ceplerinden para çıkacak. Bu maliyetin acentelere yüklenmesini istemiyoruz. Pilot uygulamada acenteler mevcut kendi şirketleri ile başlayacaklar. Biz de bu arada bir yönetmelikle “dijital platformda acentelik sözleşmesi olmadan da poliçe kesebilir” diyeceğiz ve sonrasında da ilk fırsatta kanunu değiştireceğiz.”
İkinci olarak da, sigorta şirketlerinin de bu platforma üye ve entegre olması gerektiğini bildiren Eroğlu, “Onlar için de bir genelge yayınladık. Onların da buraya kayıt yapıp, entegrasyon için bir web servis yazılımı ile bağlanmaları gerekiyor. Bu da zaman alıyor. Bu iki konu çözüldüğünde devreye gireriz. Pilot uygulamayı en azından 4-5 şirketle haziran başında başlatmak istiyoruz. 15 Haziran’da da tam zamanlı başlatırız” açıklamasında bulundu.
Platformun devreye girmesiyle birlikte acentelerin artık üretim yapmama ve komisyon kaybetme gibi bir durum yaşamayacağını vurgulayan Eroğlu, 10 dakika içerisinde poliçe kesilebileceğin, sigortalının da beklemek zorunda kalmayacağını söyledi. Eroğlu, acentelerin de buradan artan zamanında başka branşlara odaklanacağını ve sigorta penetrasyonunu artırmak için kullanacağını sözlerine ekledi.
“Acenteye sektörü büyütmek için zaman kalacak”
Trafik Teklif Platformu’nu acenteler açısından değerlendiren TOBB Sigorta Acenteleri İcra Komitesi (SAİK) Başkanı Levent Korkut, “Bu uygulama ile acente hiç zorlanmadan poliçeye ulaşım sağlayacak, tüketici de gittiği ilk başvuruda acenteden poliçesini alabilecek” dedi.
Acentelerin enerjisini ve zamanını büyük oranda trafik sigortasının aldığını dile getiren Korkut, şöyle devam etti: “Yeni uygulama sonrasında kalan zamanda çapraz satışla başka branşlarda satışa odaklanacak ve sektörü büyüteceğiz. Acenteler olarak bu uygulamanın yerinde ve doğru olduğunu düşünüyoruz, sorunu ortadan kaldıracaktır.
Ayrıca, bu uygulama ile acentenin komisyonu da kendi cebine kalıyor. Daha önce acenteler taşıma sigorta yapabiliyordu. Diğer acenteler üzerinden farklı sigorta şirketlerine poliçe kestirip komisyonu bölüşüyordu. Şimdi bu komisyon bölüşme olayı ve gelir kaybı da ortadan kalkacak.”
Zarar, günün sonunda yine sigorta şirketlerinin
Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Fatih Gören, konuyla ilgili sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu değerlendirmede bulundu:
“SEDDK trafikte acente kanadından gelen talepleri de dikkate alarak yeni bir yol olarak platformu gündemine aldı. Böylece acenteler istediği şirketten poliçe kesebilecek, hiçbir şirketin almak istemediği işler havuza gidecek, sigortalı da acentesine gittiğinde zahmetsizce en uygun fiyattan trafik poliçesine ulaşabilecek. Buraya kadar her şey güzel gözüküyor, ancak işin denklemine bakıldığında formülün bir yanında eksiklik var. Sonuçta zararlı olduğu için sigorta şirketlerinin yazmak istemediği fiyattan havuza giden poliçelerin zararı günün sonunda yine sigorta şirketleri tarafından ödenecek.
Havuzun özelliği primleri tüm sektöre tekrar riskle beraber dağıtması. Havuz büyüdükçe şirketlerin üstlendikleri “toksik prim yükü” bir noktada sermayelerini eritmeye devam edecek. Bu yüzden havuzda oluşacak zararın bir mantıkla devlet tarafından sübvanse edileceği mekanizmanın yaratılması da gerekli gözüküyor. Diğer yandan dijitalleşmenin aracıları ortadan kaldırdığı, fiyatların karşılaştırılabilir olduğu bu tür standart bir üründe oluşturulacak B2B işleyecek platformun ilerde gelen taleplerle B2C’ye çevrilmesi ihtimali de herhalde düşünülmüştür. Mesela tüketici dernekleri yarın öbür gün trafik primleri çok yüksek vatandaş da bu platforma girebilsin, kendi istediği şekilde en uygun şirketi seçebilsin derse ne olacak, o zaman acentelerin lehine gibi görünen bu platform acentelere çok ciddi bir tehdit oluşturmayacak mı diye de sormak lazım…”
Düzenleme dikkatle ve karalılıkla uygulanmalı
Sompo Sigorta Üst Yöneticisi (CEO) Fahri Uğur, uygulamayı olumlu bulduklarını ve tüm paydaşların fayda sağlayacağı bir sistemin önünün açıldığını belirterek düzenlemenin dikkatle ve karalılıkla uygulanması gerektiğini söyledi.
Bu önerinin trafik sigortasının üretim ayağındaki tıkanmanın aşılmasına yardımcı olacağını aktaran Uğur, 'Düzenleyici otoritenin bütüncül ve kalıcı çözüm arayışını ve yapısal dönüşüm önerisini takdirle karşılıyoruz. Bu öneriyi hayata geçirmek için tüm sektör paydaşlarının üzerlerine düşen rolü en hızlı şekilde gerçekleştirme çabası içinde olmaları önem taşımaktadır. Bu sistem, geçmişte havuza devredilenler de dahil tüm araç grubu ve basamaklara yaygınlaştırılmalıdır' ifadelerini kullandı.