Turizmde 100 milyar $ hedefi gerçekçi mi?

Bize döviz lazım... O da hemen lazım. Türkiye’nin döviz ihtiyacı her geçen gün büyürken turizme odaklanma zorunluluğu daha da artıyor. Pandemi sonrası Rusya- Ukrayna savaşı ile sıkıntıya giren sektör, bölgesel savaşların gölgesinde olmasına rağmen yeniden umut kapısı haline geliverdi.
Elimizde 12’nci 5 Yıllık Kalkınma Planı var ve turizm gelirimizi yıllıkta 100 milyar $ olarak hedefledik. Kimilerine göre “gerçeklerden uzak bir hayal” olsa da bana göre bu mümkün. Fakat mevcut zihin yapımızla değil, 100 milyar $, mevcut yıllık 50 milyar $’lık hedefi dahi korumamız hayli zor olacak.

BİZE YARATICI YENİ PROJELER GEREK

Mevcut duruma bakıyoruz; ihracattan sonraki en önemli döviz kaynağımız turizm, sektör olarak elinden geleni yaptı. Kur hareketliliği, enflasyon, artan işletme maliyetleri, ülkemizi bizlerin yanı sıra turist için dahi pahalı hale getirmiş. Buna rağmen sektör çırpınıyor, sezonu uzatmak istiyor.
Döviz kaynağımız turizmden umduğumuz katkıyı mevcudun 2 katına çıkarmak mümkün ama bunu sadece hedefi 2’ye katlayarak gerçekleştiremeyiz. Bize yeni bir yaklaşım, daha farklı projeler gerek. Nitekim ardına plan-proje koymadığın bir hedef, temenniden öteye anlam taşımayacaktır.

İKİ SORU İKİ CEVAP

Turizmde atılım için hangi hamleler yapılmalı?

1- Ekonomiye döviz taşıyan bir kaynak olan turizm ivedilikle eski dinamik koşullarına taşınmalı. Deniz-kum-güneş konsepti yerine çeşitlilik odaklı yeni stratejiler geliştirilmeli.

2-Salgının, doğa olaylarının dışına çıkarak güzelliklere zengin coğrafyaya vurgu yapılacak reklamlarla ziyaretçiler çağrılmalı.

3-Tur operatörleri ile daha iyi iletişimle riskler; avantaja dönüştürülmeli.

Türkiye’nin yeni öyküsü ne olmalı?

Aslında 100 milyar $’lık hedefe 5 yıl içinde varılabilir. Yeter ki turist sayısına odaklı nicelik tutumunu, nitelik odağında, turist başına gelir bakışına dönüştürelim. Mevcut yaklaşım 100 milyar $ ancak Paris’i ve Venedik’i ödünç almakla (!) mümkün. Bir hedefi hayalden gerçeğe, farklı dinamikleri devreye almakla başarabiliriz. Belki de kendimize sormamız gereken şudur; Turizmin 100 milyar $ bandına çıkması hangi gelecek öyküsü ile başarılabilir?

not

ALTIN YUMURTLAYAN TAVUKTAN DARI ESİRGENMESİN

Bacasız sanayi tanımı yetmez turizme… O aynı zamanda ülkenin tanıtımında, diplomaside sıcak güç olmaya dek varan geniş spektrumlu antibiyotik gibidir. Hele ki ekonominin sıkıntıda olduğu bu süreçte ona bel bağlamış durumdayız. Fakat sanki pek umursamıyormuşuz gibi davranıyoruz.
İhracatın performansı ortada… Kaldı ki onların dövizinin %40’ını da “getir bana yatır” diyerek işlerini zorlaştırıyoruz. İthalata bağımlı yapısıyla zaten ihracattan umulan faydanın limitlerindeyiz. Ancak turizm, net döviz kazancı açısından bakıldığında berrak bir kaynak… Turizme odaklanmak bu yüzden hayatidir. Altın yumurtlayan tavuğun önüne koyulacak darının hesabına takılıp kalmayın.

Turizmcilerin de bir diğerini taklit eden yaklaşımı terk etmesi gerekiyor. Her yörenin turizm kabiliyeti farklıdır. Bu kabiliyet envanterine uygun projeler geliştirmek şart. Eğer kafayı “turist başına geliri 2 katına çıkarmaya” takarsak, bunu başarabiliriz. Neticede ciroya değil, net kâra odaklanmış oluruz ki ihracatta pek çok sanayicimiz bunu başardı. Turizmde bunu tetikleyecek beş on cengâver yeter bize.