Türk şiirinde sokaktaki adamın sesi…
36 yıllık yaşamındaki 30 yenilikçi eseriyle şair Orhan Veli, edebiyatımızın önemli isimlerinden biri…
Orhan Veli Kanık, 1914’te İstanbul Beykoz’da dünyaya geldi. Eğitimine Akaretler İlkokulu’nda başladı. Babasının tayiniyle 10 yaşında Ankara’ya taşındı ve ilköğrenimini Gazi İlkokulu’nda tamamladı.
Ankara Lisesi’nden mezun oldu. Lisede okurken bir çocuk dergisinde hikayesi yayımlandı. Lisede okurken şanslıydı, Ahmet Hamdi Tanpınar ve Halil Cevat Fıratlı gibi hocalardan ders aldı. Lise yıllarında Oktay Rıfat ve Melih Cevdet ile tanıştı. İstanbul Üniversitesi Felsefe bölümünde öğrenime başladı. 1956’da okulu yarıda bıraktı ve PTT genel müdürlüğünde milletlerarası muamelat bürosunda memur oldu.
Şairlik serüveni erken başladı: 1936 yılında Varlık Dergisi’nde ilk şiiri yayımlandı. 1936-42 yılları arasında 18 yaşına kadar Varlık, İnsan Ses, Inkilapçı Gençlik, dergilerinde şiirleri yayımlandı. Oktay Rıfat ve Melih Cevdet’le ortak olarak Garip adlı şiir kitabını çıkardılar. Çankırı’da askerliğini yaptıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosuna girmesinden sonra çeviri yaşamında önemli bir yer aldı.
1944 yılında Vazgeçemediklerim, 1945’te de sadece kendi şiirlerinin yer aldığı Garip adlı şiir kitapları çıktı.
Orhan Veli, 1940 yılında Abidin Dino ve Aleaddin Hakgüden’le birlikte bir sayı yayınlanan dergi için “Tahattür” şiirini yazdı. Bu şiir 1968 yılında Ömer Lütfi Akat’ın filme çektiği ve başrolde Türkan Şoray’ın oynadığı “Vesikalı Yarim” filminin ilham kaynağı oldu. Film, Türk sinemasının klasiklerinden biri sayılıyor.
Orhan Veli’nin düşlediği ama yazamadığı, “Dünyalarının Dışındakiler” isimli bir roman taslağı da var.
10 Kasım 1950’de Ankara’da bir çukura düşüp kaza geçiren Orhan Veli, kaza sonrası İstanbul’da bir arkadaşının yanına geldi. Bir süre sonra fenalaştı ve kaldırıldığı Cerrahpaşa Hastanesi’nde 36 yaşında vefat etti…
Kısa yaşamına sığdırdığı 30 eseriyle Türk şiirine farklı söyleyiş ve yenilik getiren Orhan Veli, yenilikçi tavrıyla şiirimizde yerini aldı.
Orhan Veli’yi saygıyla anıyorum…
GÜNÜN SÖZÜ:
Deprem felaketi hakkındaki saha bilgileri, bizi ölü sayısı konusunda ürkütücü sayılarla buluşturuyor.