Üniversite-sanayi-çiftçi işbirliğiyle Gömeç’ten dünya markası çıkarıyorlar

Kuzey Ege'de yılda 80 bin zeytin ağacını işleyerek ekonomik değere dönüştüren Güven Asa, Asiltane markasıyla dünya zeytinyağı piyasasında kendine yer edinmeye çalışıyor. Balıkesir bölgesinde yaklaşık 8 dönümlük arazideki bahçelerden toplanan zeytinlerin yanı sıra bölgedeki çiftçilerden de sözleşmeli tarım sistemiyle ürün alan şirket, yerel kalkınma ile işin sürdürülebilir olacağının farkında. Bu nedenle köylerde çiftçilerle birlikte hem yeni teknolojiler hem de verimlilik modelleri üzerinde sık sık eğitim çalışmaları yapılıyor. Aslında tekstil sektöründe faaliyet gösteren ailesinde, zeytin sevdasının üç kuşak öncesine dayandığını belirten Güven Asa Yönetim Kurulu Eş Başkanı Hasan İstikbal, bölgedeki zeytin çiftçisinde soğuk sıkma ile ilgili önyargıları kırdıklarını anlatıyor. "Biz buraya geldiğimizde müstahsil bize pek yanaşmıyor, 'Soğuk sıkma yapıyorsunuz, az ödüyorsunuz' diyordu. Ancak soğuk sıkma zeytinyağının daha katma değerli ürün olduğu konusunda bilinçlenince bu tutumları değişti" diyor.

10 milyon dolarlık yatırım

Bölgede 11 yıldır zeytinyağı üretimi yapan Güven Asa Zeytinyağları, bölgede bir tesis kurmadan önce pazarın hakimlerinin izini sürerek İtalya ve İspanya'da sıkı araştırmalar yapmış. Soğuk sıkma zeytinyağlarının bu ülkelerde tüm dünyaca tanınan markalar aracılığıyla milyonlara ulaştığını belirten Hasan İstikbal, aldıkları know how ile A Plus belgeli bir fabrika kurduklarını ifade ediyor. Diyor ki, "Zeytin toplandığı anda kronometre işlemeye başlıyor, meyve fermente olmadan işlemek, yağı çıkarmak gerek. Bu nedenle en iyi sistemi kurmak istedik. 2014'te 10 milyon dolarlık bir yatırımla fabrikayı kurduk. Arkasından 11 milyon liralık ek yatırım daha yaptık. Dokuz sertifikamız var, sürekli denetleniyoruz. Ayrıca kendimiz de 3T adında bir iç sertifika programıyla denetimler yapıyoruz."

Üniversite işbirliği köylüye uzanıyor

Dünyada yıllık 3.5 milyon ton zeytinyağı üretiliyor. Tıpkı Türkiye gibi zeytinyağı tüketimi globalde de az; henüz yüzde 4 oranında. Türkiye zeytin üretiminde dünya üçüncüsü ama iş yağına gelince dördüncü sıradayız. Türk markaları son dönemde uluslararası zeytinyağı yarışmalarında dikkat çekmeye başladı. Bunda, yeni nesil üreticilerin bilinçli yatırımlarının etkisi büyük. Asiltane de son dönemde pandemi nedeniyle yapılan online yarışmalara katılarak ödüller almış. Meselenin sadece yağ kalitesi değil, 360 derece sürdürülebilirliği içine alan bir felsefe olduğunu söylüyor Hasan İstikbal. Bunun için de Balikesir Üniversitesi'nin zeytin ve zeytincilikle ilgili bölümleri projelerinde iş ortağı. İstikbal, bölümlerde eğitim gören öğrencilerin hem tesiste staj yaptıklarını hem de çalıştıklarını anlatıyor. "Bölgenin gençlerine geleneksel zeytinyağı üretiminin yanında yeni bir kültürü tanıtıyoruz. Bu çalışmaya köylerdeki çiftçileri de dahil ediyoruz. Zeytinliklerde toprak bakımından budamaya, zeytinin toplanmasına ve teknolojinin zeytin bahçelerinde nasıl kullanılacağına kadar birçok konuda eğitimler veriyoruz" diyen İstikbal, pandemideki zeytinyağı satışlarından memnun. Verdiği bilgilere göre online satışları bu dönemde yüzde 350 oranında artmış durumda.