Tarım Bakanından fındıktaki mevzuatın fıstıkta da uygulanmasını istediler
Osmaniye Ticaret Borsası (OTB) Başkanı Sait Çenet ve ildeki oda başkanlarından oluşan bir heyet, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’dan, fındıkta uygulanan ‘Özel İşlem Talimatı’nın fıstıkta da uygulanmasını istedi. Yer fıstığı işlemesinde ülke merkezi olan il, bu ürünün doğrudan destekleme kapsamına alınmasını da talep etti.
Eray ŞEN/OSMANİYE
Türkiye’de üretilen toplam 250 bin ton kabuklu yer fıstığının yüzde 95’inin işlendiği Osmaniye’de bu üründe kayıt dışılığın önüne geçilmesi ve ihracatın artırılması için mevzuat düzenlemesi isteniyor.
Osmaniye Ticaret Borsası (OTB) Başkanı Sait Çenet, Osmaniye Ticaret ve Sanayi Odası (OTSO) Başkanı Devrim Murat Aksoy, Kadirli Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Balcılar ile Kadirli Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Han Yüksel, Ankara’da Tarım Bakanı İbrahim Yumaklı’yı ziyaret etti. Eski Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Osmaniye Milletvekili Derya Yanık’ın da katıldığı ziyarette, Osmaniye heyeti, Bakan Yumaklı’ya yer fıstığı ve mısır üretiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileriyle ilgili rapor sundu.
“Osmaniye yer fıstığı uluslararası coğrafi işaretli”
Ziyaretin ardından açıklama yapan OTB Başkanı Sait Çenet, yer fıstığı ve mısırdaki yapısal sorunların sadece üreticileri değil ülke ekonomisi ve kamu gelirlerini de doğrudan etkilediğini söyledi. Çenet, “Ülkemizde yıllık 250 bin ton kabuklu yer fıstığı üretilmekte olup, bunun yüzde 95’i Osmaniye’de işlenmektedir. Üstelik bu değerli ürünümüz, 2003 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan, 2024 yılında ise Avrupa Birliği Komisyonu’ndan coğrafi işaret tescili alarak, hem ulusal hem uluslararası platformda kalitesini ispatlamıştır” dedi.
“100 milyon lira destekle 442 milyon lira kazanılır”
Bu kadar stratejik bir ürün olmasına rağmen, yer fıstığının hiçbir doğrudan tarımsal desteğinden yararlanamadığına dikkat çeken Çenet, şöyle devam etti: “Osmaniye Ticaret Borsası verilerine göre 2024 yılında sadece 41 bin 182 ton yer fıstığı borsada işlem görmüş, üretimin çok büyük bir kısmı kayıt dışı kalmıştır. Teknik ve ekonomik analizler göstermiştir ki; kilo başına 0.40 TL destek verilmesi, devletimize sadece 100 milyon TL’ye mal olacak, buna karşın yalnızca stopaj ve KDV gelirleriyle 442.5 milyon TL kamu kazancı sağlanacaktır. Yer fıstığında uygulanacak bir destekleme modeli, üreticimize nefes aldıracak, devletimize de yüksek vergi geliri sağlayacaktır.”
“UV ışınlı ayıklama sistemleriyle riskli ürünler ayrılabilir”
İhracatta karşılaşılan aflatoksin sorunlarının, yer fıstığı ihracatının önünde büyük bir engel olduğuna dikkat çeken Çenet, “Osmaniye Ticaret Borsası olarak, fındıkta uygulanan ‘Özel İşlem Talimatı’nın yer fıstığına da uygulanmasını talep ediyoruz. Böylece UV ışınlı ayıklama sistemleriyle riskli ürünler ayrılabilir, bilimsel temelli işlemlerle uygunluk sağlanabilir, ihracatın önü açılır, bölge ekonomisi canlanır” yorumunu yaptı.
“Osmaniye’de 353 bin ton kayıt dışı mısır üretimi var”
Mısırda da ciddi bir kayıt dışılık olduğunu belirten Çenet, “2024 yılında Osmaniye’de 475 bin ton mısır üretilmiş, ancak bunun sadece 122 bin tonu kayıtlı olarak işlem görmüştür. Geri kalan üretimden kaynaklı sadece ilimiz özelinde 71.3 milyon TL kamu kaybı oluşmuştur” bilgisini verdi.
“Yer fıstığında doğrudan destekleme sistemi uygulanmalı”
OTB Başkanı, bu veriler ışığında Bakanlıktan taleplerini şöyle açıkladı: “Yer fıstığında doğrudan destekleme sistemi yürürlüğe konmalıdır. Kayıt dışı üretimin önüne geçmek için prosedürler sadeleştirilmeli, üretici teşvik edilmelidir. Yer fıstığı için ‘Özel İşlem Talimatı’ uygulaması acilen hayata geçirilmelidir.”
