MAKTEK Avrasya, dört yıl aradan sonra kapılarını açtı

BARIŞ SEDEF/ESRA ÖZARFAT
İSTANBUL - Tüyap Fuarcılık tarafından Takım Tezgahları Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TİAD) ve Makine İmalatçıları Birliği (MİB) iş birliğiyle düzenlenen MAKTEK Avrasya Fuarı 4 yılın ardından Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi’nde kapılarını açtı. Takım tezgahları sektörünün Avrasya’daki en büyük buluşması özelliğini taşıyan MAKTEK Avrasya Fuarı, altı gün boyunca sektör ilgililerini bir araya getirerek yeni iş bağlantılarının kurulmasını sağlayacak. Tüyap Fuarlar Yapım A.Ş. Genel Müdürü İlhan Ersözlü, bini aşkın firma ile 14 salonda 120 bin metrekarelik kapalı alanda düzenlenen fuarın bugüne kadar yapılmış en büyük MAKTEK Fuarı olma özelliğini taşıdığına işaret etti. 115 ülkeden 70 bin üzerine ziyaretçi beklediklerini belirten Ersözlü, bin 215 tezgahın sergilendiği fuarda sektöre 2,5 milyar dolarlık bir iş hacmi yaratmayı hedeflediklerini vurguladı.

Açılışta konuşan MİB Başkanı Emre Gencer, makine sektörünün son yıllarda ihracata dayalı büyüdüğüne işaret etti. Türkiye’nin en geç 2030 yılına kadar yıllık 60 milyar dolar makine ihraç eden ülke konumuna geleceğini öngördüklerini belirten Emre Gencer, 24 -27 Mayıs 2023 tarihinde İstanbul’da düzenleyecekleri MATEF Fuarı ile sektörün ihracattaki gücünün artmasına katkı sağlayacaklarını söyledi. Makine üretiminin son iki yılda kümülatif olarak yüzde 43 büyüdüğünün altını çizen Gencer, ihracatın da geçen yıl 23 milyar dolar seviyesine yükseldiğini aktardı. Makine ihracatında kaydedilen bu olumlu gelişmelerin arka planında; salgın süreci başında uygulamaya geçirilen KGF ve Eximbank Programları çerçevesinde sağlanan kredi kolaylıklarının olduğunu kaydeden Emre Gencer, ‘‘Tüm bu olumlu gelişmeleri gölgeleyen temel unsur, makine sektöründe dış ticaret açığımızın bu dönemde de tüm çabalarımıza rağmen devam etmesi oluşturmuştur. Makine sektöründe 2021 yılında 11,4 milyar dolar ve bu yılın ilk ilk yedi ayında 6,5 milyar dolar dış ticaret açığı verdik. Takım tezgahlarında da çok yüksek oranlı ticaret açığı vermeye devam ediyoruz. Bu olumsuzluğun en önemli nedeni, sektörümüzün uzak doğu menşeli makinelerin haksız rekabetine maruz kalmaya devam etmesidir. Bu konuda geçtiğimiz yıl bazı etkili önlemler alınmıştır. Ülkemizde üretilen makinelerin üçüncü ülkelerden ithalatının, teşvik sistemi kapsamı dışına çıkarılmış olması bunlardan en önemlisidir. ‘Yerli Malı Tebliği’nin, kamu kaynağının amacı dışında kullanımı önleyecek anlayışla yeniden şekillendirilmesine yönelik çalışma bunlardan en ön plana çıkanıdır. Yeni tebliğde, yerli makine imalatçılarının başvurusu halinde düzenlenen belgelerin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’mızca doğrudan denetlenmesine imkan verecek açık bir hüküm eklenmesini gerekli görüyoruz’’ dedi.

“Dünya iki bloklu ticaret düzenine sürükleniyor”

Bu yılın ikinci yarısından itibaren ihracat açısından risklerin giderek arttığı zor bir döneme girildiğini ifade eden Emre Gencer, Rusya-Ukrayna arasındaki çatışmaların uzaması, batı ile Rusya ayrışması, yeni yaptırımların süreci derinleştirdiğini söyledi. Dünyanın iki bloklu bir küresel ticaret düzenine doğru sürüklendiğini dile getiren Gencer, bu gelişmelerden en fazla Avrupa Birliği’nin etkileneceğini belirtti. Makina ihracatının yaklaşık yüzde 60’ını halen Avrupa Birliği’ne yapıldığını hatırlatan Emre Gencer, ‘‘Dış talep açısından sektörü çok zorlu günler bekliyor. Buna halen bire bir seyreden Euro/Dolar paritesinin ihracatımız üzerine yarattığı baskıyı da ilave edebiliriz. Öte yandan, sektörümüzdeki iç talebin son aylarda zayıflama eğilimine girdiğini görüyoruz. Nitekim, imalat sanayi üretim endeksi ve imalat sanayi kapasite kullanım oranı geçtiğimiz Temmuz ayında geriledi. Bu olumsuz gelişmenin önümüzdeki aylarda da devam edebileceği kaygısını taşıyoruz. Stoklarımız artıyor ve her zamankinden daha fazla işletme sermayesine ihtiyaç duyuyoruz. 2023 yaz ayları sonlarında AB ekonomisinin tekrar hareketlenmesini ve ürünlerimize talebin artmasını bekliyoruz” diye konuştu. Rusya’nın makine sektörü açısından yıllık 1,5 milyar dolar pazar potansiyeli ile en büyük pazarlar arasında yer aldığına değinen Emre Gencer, yaptırımların genişletilmesi ve derinleştirilmesini hedefleyen yeni gelişmelerin, ihracatı etkilememesi yönünde hükümetin attığı adımlardan memnuniyet duyduklarını bildirdi.

“İleri teknolojinin nabzını tutmak için MAKTEK Avrasya iyi bir ortam”

Açılışta söz alan Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Varlık Başkanı, COVID-19 ile dünyada kırılan tedarik zinciriyle birlikte yatırımların Türkiye’ye kaydığına dikkat çekerek, “Hammadde ve lojistikteki sıkıntılara rağmen bu durum ülkemizde ihracatın güç toplamasına ön ayak oldu” dedi. Üretim süreçlerinde takım tezgahlarının önemine dikkat çeken Varlık, “Takım tezgahları katma değerdir, üretim gücüdür, istihdam, kalkınma ve toplumsal refahın itici gücüdür. TİAD olarak MAKTEK Avrasya’nın yüzde 60’lık alanında katılımcı olarak yer alan imalatçı ve tedarikçi üyelerimizle çok önemli bir amaca hizmet ediyoruz. İleri teknolojinin nabzını tutmak için burdayız. MAKTEK Avrasya bunun için çok iyi bir ortam” diye konuştu.

“Katma değerli ürünlerin imal edilmesi için
yabancı yatırımcıların çekilmesi gerekiyor”

Üretim araçlarının öneminin tarihin her döneminde devam ettiğine değinen Makine İmalat Sanayi Dernekleri Federasyonu (MAKFED) Başkanı Adnan Dalgakıran da üretim avantajlarına sahip olan Türkiye’nin katma değerli üretim araçları üretilmesi noktasında özellikle yabancı yatırımları çekmesi gerektiğini vurguladı. Adnan Dalgakıran, üretim araçlarını öneminin sanayi devriminden itibaren gerilemediğine dikkat çekerek, “Teknolojinin hızla ilerlemesiyle ürün ömürleri de kısalmaya başladı. Çok para verip aldığınız bir ürün iki yıl sonra teknolojisi geride kalıp sizi daha makinenin borcunu öderken sizi geride bırakabilir. Yabancı yatırımcılara yeni ürünlerin imal edilmesi konusunda ihtiyaç var” dedi.

Kapsite kullanım oranları yüzde 70’lerin üzerine çıktı

Türkiye Ihracatçılar Meclisi Başkan Vekili ve Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) Başkanı Kutlu Karavelioğlu ise Türkiye’nin makine üretim kapasitesi 1,5 kat büyüdüğüne dikkat çekerek, “Son 12 ayda ihracatta rekorlar kırıldığı biliniyor ve bundan sonraki aylarda ise 20 milyar doların altına düşülmeyeceği tahmin ediliyor ve yılı 250 milyar dolarlık ihracat rakamıyla kapatmayı öngörüyoruz” dedi. Bu rakamın yüzde 10’dan fazlasının makine sektöründen geleceği öngörüsünde bulunan Karavelioğlu, “Bizde 27 milyar dolarlık ihracat rakamımıza yaklaşmayı öngörüyoruz. Makine sektörü kapasite kullanımı yüzde 50 kere düştüğünde bile koruma kullanımlarına alınmamayı dert etmemiş bir sektördür. Herkese ve her keseye makine üretmeye devam ediyoruz. Diğer yandan dünyada yatırımların askıya alındığı pandemi döneminde Türkiye’de makine yatırımlarının yüzde 21 ve yüzde 23 artış gösterdiğine işaret eden Karavelioğlu, “Pandemi döneminde makine üretim kapasitemiz de 1,5 katına çıktı. Önce yüzde 9 sonrasında yüzde 31 artış yakaladık ve artışlar devam ediyor. Kapasite kullanım oranlarımız yüzde 70’lerin üzerine çıkmış durumda” şeklinde konuştu.

Bazı şirketler ortak girişimler oluşturma olasılığını tartışmayı planlıyor

Altay Bölgesi Hükümet Başkan Yardımcısı Alexander Klimin, makine mühendisliği, takım tezgahı yapımı ve metal işleme alanında Türkiye’nin önde gelen fuarları arasında MAKTEK Avrasya’nın katılımcılara yeni iş fırsatları sunması açısından önemli olduğuna vurgu yaparak, “Bu nedenle bugün ziyaretçi olarak buradayız. Altay Bölgesi, Türk ortaklarla yeni işbirlikleri oluşturmak için burada. Türkiye’ye heyet kapasında gelen işletmeler, burada sadece kendi ürünlerini satmak için ortaklar bulmayı değil, aynı zamanda üretim ekipmanları için gerekli bileşenleri satın almayı ve bölgeye potansiyel sanayicileri çekmeyi de bekliyor. Bazı şirketler ortak girişimler oluşturma olasılığını tartışmayı planlıyor” açıklamalarında bulundu.