ABD’ye Jelibon yetiştiremiyorlar

Mondelez International Türkiye Genel Müdürü İhsan Karagöz, dünyada en hızlı büyüyen alanlardan biri atıştırmalık-şekerleme dediğinde, masadaki pek çok kişinin zihninde gıda alanda bir kategori oluştu… Oysaki atıştırmalık-şekerleme, küresel arenada kendisini kanıtlamış, en hızlı büyüyen sektörler arasında yer alıyor. Tıpkı, yapay zeka, enerji gibi. Sohbet devam ettiğinde İhsan Karagöz, “ABD’ye Jelibon yetiştiremiyoruz” dediğinde tabii ki şaşırmadık. Geçtiğimiz yıllarda dünyanın çikolata-bisküvi-atıştırmalıkta en büyük üreticilerinden ve Kent Gıda’nın da içinde bulunduğu Mondelez Grubu, Türkiye yatırımlarını artırmıştı. İhsan Kargöz’ün, Mondelez’in en büyük sakız ve şekerleme yatırımlarının Türkiye’de olduğunu söylerken görüşü, bu yatırımların daha da artacağı yönünde. Fakat genel olarak baktığımızda Türkiye’nin üretimde çok büyük tecrübesi olan atıştırmalıkların büyüme potansiyeli tüm endüstri için çok büyük… Sadece Mondelez değil, Türkiye’de bu açıdan pek çok grubun yatırımlarının arttığını görüyoruz.

Tonajda yüzde 40 büyüdük

Mondelez’in yatırımlarından, yaklaşan bayram nedeniyle şeker satışlarına, Mondelez Türkiye Genel Müdürü İhsan Karagöz ile geniş bir sohbet yaptık. Bayramın tadı deprem kayıplarımız nedeniyle pek de yok… Ama insanların sevinmeye, umut etmeye ihtiyacı var. Bayramların bir anlamı da bu… Karagöz, hem bölge için, hem şirket için, hem de uluslararası alanda grup içinde pek çok şey yaptıklarını anlattı… Bayramı da deprem bölgesinde şeker dağıtarak geçirecekler. İşte sohbetimizden bazı notları sizlerle paylaşıyorum… Öncelikle ciro ve üretim büyümeleri konusunda yukarıda bahsettiğimiz yatırımların etkisi gözüküyor. Karagöz şöyle aktarıyor:

"2022 bizim için iyi bir seneydi, tonajda yüzde 40 büyüdük. Dünyada bizim gibi, büyüyen bir ülke olmadı, sistemimiz içinde.

4 Ana kategori var şeker, çikolata, bisküvi, kruvasan… Bunların toplamında yüzde 40 büyüme gerçekleştirdik…

Yüzde 165 net gelir büyümesi sağladık… Burada fiyatın etkisi var.

Bu rakamlar Kent Gıda değil Mondelez’in ciroları… Geçen yıl 205 milyon dolarlık bir ciroya ulaştık…

Biliyorsunuz 100 milyon dolarlık bir şirkettik, hızlı bir büyüme gerçekleştirdik. Bir önceki sene 2021 yılında 132 milyon dolarlık cirodayken 2022’de 205 milyon dolara ulaştık

Bunun 20 milyon dolarlık kısmı yeni satın aldığımız kruvasan üretimi gerçekleştiren 7 days’den geldi, bunu dışarda tutarsak bu ciro 186 milyon dolara düşüyor. Bizim için rekor büyümelerin olduğu bir yıl oldu.

Avrupa’nın en hızlısıyız

İhsan Karagöz büyümenin şirket ve pazar unsurları olarak nedenlerini de şöyle sıralıyor:

▶ 2022 yılında Türkiye ekonomisi tüketici satışlarında, iyi bir büyüme gösterdi. Birçok kategoride büyüme gerçekleşti

▶ Pandeminin getirdiği bir baskılanmış pazar şartları vardı. Örneğin insanlar dışarı çıkmadığı için sakız da almıyorlardı. Öğlen yemeğine çıkmazsanız sakız da almıyorsunuz. Biraz baz etkisi diyebilirsiniz…

▶ Çikolata kategorisinde olağan üstü bir büyüme yaşandı. Türk tüketicisi iyi ürünlere de yöneldi… Markalı ve iyi kaliteli çikolataya da odaklandı. Bizde de Milka ve Tobleron çok iyi satış gerçekleştirdi. Milka 1995 yılından bu yana bir tüketici bazı yarattı…

▶ Biz içinde bulunduğumuz tüm kategorilerde pazar payı kazandık… Burada Mondelez’in Türkiye’de gösterdiği iyi performansın rolü var.

▶ Şirket olarak biz aldığımız sonuçlardan gurur duyan bir şirketiz… Avrupa’nın en başarılı tahmin yapan ülkesi durumuna geldik. Ekibimizin girişim mantalitesiyle iş yapma özelliğinden kaynaklanıyor.

▶ Avrupa bölgesinde sıralama veremiyorum ama en hızlı büyüyen ülke oldu. Toplam 26 ülke var.

▶ Jelibonlar Türkiye için fırsat Yatırımların ABD pazarındaki taleple ilişkili olduğunu vurgulayan İhsan Karagöz şöyle anlatıyor:

"En son bir 50 milyon dolarlık yatırım getirdik Türkiye’ye… Pandemi öncesinde aldık ve pandemide uyguladık. ABD’ye ihracat için bu yatırım yapıldı.

Özellikle Jelibon’un Sour Patch Kids ve Swedish Fish ürünlerini burada üretiyoruz. Bunları ABD’ye ihracat ediyoruz ve bugün ihracatımız yılda 40 bin tona geldi. Yaklaşık 40 milyon dolarlık bir ihracat yapıldı. Mondelez International’ın Türkiye rakamları bunlar. Borsa’daki Kent Gıda’nın rakamları içinde yer alan veriler.

Mevcut konjonktür böyle devam ederse, daha da yatırım yapabiliriz. Burada özellikle ABD’de bizim üretimini yaptığımız ürünlerin çok hızlı büyümesinden bahsediyorum. Bu gelişim Türkiye için önemli bir fırsat…

Kısaca ABD’ye Jelibon yetiştiremiyoruz…

■ Bayram Şekeri'nde yüzde 50 payı var

İhsan Karagöz, Türkiye’de bayramlık ya da genel kategori olarak ikramlık şekerle ilgili de bilgiler verdi. Pazarın burada Kent markasıyla önemli bir oyuncusu olduklarının altını çizdi.

Karagöz şöyle anlatıyor:

Bayram şekeri kategorisinde, başta Birleşik Arap Emirlikleri, Sudan ve Kuveyt olmak üzere 20’den fazla ülkeye ihracat yapıyoruz.

Türkiye’de hediyelik ve ikramlık şeker pazarı büyüklüğü 1.2 milyar TL. Hane başı yıllık bayram şekeri tüketimi 2,47 kg. Türkiye’de toplam bayram şekeri tüketimi ise 24-26 bin ton. Bu dönemde satın alınan hediyelik ve ikramlık ürünlerin yüzde 81’ini bayramlık şeker ürünleri oluşturuyor.

2021 senesi Avrupa şeker tüketim verilerine bakıldığında; Batı Avrupa’da senelik kişi başı ortalama şekerli gıda tüketimi 2,4 kg, Doğu Avrupa’da 1,6 kg Danimarka, Finlandiya, İzlanda gibi kuzey ülkelerinde ise tüketim kişi başı 5,5-6 kg’lara kadar çıkıyor. Türkiye’deki kişi başı şekerli gıda tüketimi ortalaması ise 1 kg. (Euromonitor 2021)

Şeker kategorisi, Mondelēz International Türkiye’nin toplam net hasılatının yüzde 25’ini oluşturuyor ve bayram için yapılan toplam hediyelik ve ikramlık şeker satışı, tüm yıl boyunca gerçekleştirilen şeker satışından yüzde 22 fazla.

Kent, uzun yıllardır açık ara lideri olduğu ‘Bayram Şekeri’ kategorisinde, yaklaşık yüzde 50’lik bir pazar payına sahip.

Bayram yaklaşık bir haftalık bir dönemi kapsasa da hazırlık aşaması oldukça uzun. Yaklaşık sekiz ay öncesinde üretim başlıyor. Üç ay öncesine kadar üretimin yüzde 80’i tamamlanarak Türkiye’nin dört bir yanına dağıtıma başlanıyor.