Ege, yeni ihracatçı birliklerini hak ediyor
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bünyesinde 61 ihracatçı birliği bulunuyor. Bunların 5’i bölgesel, 55’i sektörel olarak hizmet veriyor. Sektörel birlikler de kendi bölgelerinde ihracatçı birlikleri çatısı altında yer alıyor. En çok ihracatçı birliğini bünyesinde barındıran birlik ise Ege İhracatçı Birlikleri (EİB). EİB, demir ve demir dışı metaller, deri ve mamulleri, hazır giyim ve konfeksiyon, hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar, kuru meyve ve mamulleri, maden, mobilya, kağıt ve orman ürünleri, su ürünleri ve hayvansal mamuller, tekstil ve hammaddeleri, tütün, yaş meyve-sebze ve mamulleri ile zeytin ve zeytinyağı olmak üzere 12 sektörel birliği bünyesinde bulunduruyor. EİB’in etki alanı da kendi bölgesel birliğine sahip Denizli dışında tüm Ege’yi kapsıyor.
Geçen yıl 31,4 milyar dolara ulaşan Ege Bölgesi ihracatının 18,3 milyar dolarlık kısmı EİB tarafından kayıt altına alındı. Ama bu rakamın 5,7 milyar dolarlık kısmı EİB bünyesindeki 12 sektörün dışında kalan sektörler tarafından gerçekleştirildi. Hatta bunlardan biri olan kimya 2 milyar 81 milyon dolarla Ege’de en çok ihracatın gerçekleştirildiği ikinci sektör oldu. Egeli taşıt araçları ve yan sanayi firmaları 1 milyar dolar, elektrik elektronik sektörü 710 milyon dolar, makine ve aksamları 512 milyon dolar, iklimlendirme sanayi 651 milyon dolar, çimento cam seramik ve toprak ürünleri 368 milyon dolar, gemi ve yat sektörü 49 milyon dolar, savunma ve havacılık sanayi 311 milyon dolar, halı sektörü 60 milyon dolar, fındık ve mamulleri sektörü 24 milyon dolar, süs bitkileri ve mamulleri 6 milyon dolar, değerli maden ve mücevherat sektörü 1,8 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiler. Yani EİB’te 2022’de ihracatın üçte biri ihracatçı birliği bulunmayan sektörler tarafından yapıldı.
Devlet, Hizmet İhracatçıları Birliği hariç tutulursa uzun zamandır yeni ihracatçı birliği kurulmasına izin vermiyor. Fakat ihracat büyüyor, sektörler çeşitleniyor, bazı bölgelerde bazı ürün gruplarının üretim ve ihracatı artıyor. Bu da yeni örgütlenmeleri ihtiyaç haline getiriyor. Ege özelinde baktığımızda bu anlamda öne çıkan sektörlerin başında kimya ve yenilenebilir enerji geliyor. Bölgedeki gelişme hızı ve içerdiği potansiyel düşünüldüğünde yenilenebilir enerji sektörünün ihracatçı birliği çatısında temsil edilmesi ve bunun da Ege merkezli olması gerektiği açıkça görülüyor. EİB bünyesinde bir Kimya İhracatçıları Birliği kurulması gerekliliğini ise rakamlar ortaya koyuyor. Bölgede otomotiv, makine, iklimlendirme, çimento, elektrik-elektronik sektörleri de ihracatçı birliği çatısı altında buluşacak büyüklüğü sahip.
EİB Yönetim Kurulu Başkanı Jak Eskinazi, yeni birlikler kurulması yönündeki düşüncelerini, taleplerini ve yaptıkları çalışmaları sık sık gündeme getiriyor.
İhracatçı birlikleri sadece kayıt tutan, istatistikleri derleyen kuruluşlar değiller. Üyelerinin ihracatlarını artırmak, yeni üyeler yani ülkeye yeni ihracatçılar kazandırmak ve ihracatın katma değerini artırmak için pek çok proje yürütüyorlar. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Ege Bölgesi’nin ihracatı 2022’de 31 milyar doları aştı. Yeni ihracatçı birliklerinin kurulması durumunda, bu birlikler yürütecekleri çalışmalarla bu rakamın artmasını sağlayacaklar, söz konusu sektörlerin bölge ve ülke ekonomisine katkılarını yükselteceklerdir.