Enerjide ‘alternatif’ yatırımlar yükseliyor
Enerji konusu önümüzdeki dönemin en önemli konularından. İhtiyaçlar sürekli yükseliyor. Ülkelerarası sorunlar ise krizleri körüklüyor. Bir yandan da fosil yakıtlardan çıkmaya, nükleerden de vazgeçmeye çalışıyoruz. Kısaca dünyayı da korumaya çalışıyoruz. O nedenle, elektrikliye gidiyoruz ama bunu nereden elde ettiğimiz kritik. Enerji talebi yükselirken dünyayı koruyacak şekilde yatırımlar ‘alternatif’ enerjilere doğru yöneliyor.
KPMG'nin girişim sermayesi piyasasının karşılaştığı temel eğilimleri, fırsatları ve zorlukları ortaya koyan Venture Pulse raporuna geçtiğimiz günlerde göz attım. Rapor mart başında yayınlanmış. Buna göre küresel çapta girişim yatırımları (VC) geçen yılın son çeyreğinde üst üste dördüncü çeyrekte de düşüş yaşamış. 7 bin 641 yatırım işleminin gerçekleştiği dördüncü çeyrekte toplam yatırım miktarı ise 75,6 milyar dolar olmuş. Ben daha çok büyük düzeyde yatırımların hangi sektörlerde gerçekleştiğine bakmak istedim. Alternatif enerji ve elektrikli araçlar geçen yılın dördüncü çeyreğinde tüm bölgelerdeki yatırımcıların en önemli önemli ilgi alanı olmuş.
Hangi yatırımlara yoğunlaşıyor
En büyük 10 şirkete yapılan yatırımların 6'sı Çin, 3'ü ise ABD merkezli şirket olmuş. Alternatif enerji ve elektrikli araçlar tüm bölgelerdeki yatırımcıların en önemli ilgi alanı olurken raporda ayrıca küresel çapta önümüzdeki birkaç çeyrekte bazı unicorn girişimlerinin başarısız olabileceği uyarısında da bulunuluyor. Büyük yatırımlara gelirsek, Çin merkezli GAC Aion 2,56 milyar dolar, ABD merkezli TerraPower 830 milyon dolar ve Form Energy 450 milyon dolar, Çin merkezli SPIC Hydrogen Energy 631 milyon dolar ve Voyah Car Technology 631 milyon dolar, Estonya merkezli Sunly 196 milyon dolar ve Belçika merkezli Tree Energy Solutions 129 milyon dolar fon toplamış. B2B çözümleri ile sağlık ve biyoteknolojinin yanı sıra fintech de küresel çapta VC yatırımcıların ilgisini çekemeye devam ettiği gözlemleniyor. Dünya nereye yatırım yapıyor biz nereye yapıyoruz sorguluyoruz böyle durumlarda…
Enerji sektörü odakta
2022 yılında, enerjide bağımsızlığa öncelik vermeye başlayan hükümet politikaları ve artan enerji maliyetleri karşısında enerji alternatiflerine yönelen çok sayıda şirket var. Enerjiye talebin giderek artması, küresel girişim sermayesi yatırımcılarının da enerjinin her alanına ilgisini çok hızlı bir şekilde arttırıyor. Görünen kadarıyla alternatif enerji araçları, batarya teknolojileri ve alternatif enerji üretim ve dağıtım teknolojileri de dahil olmak üzere çok sayıda enerji alt sektörü büyük ölçekli yatırımlar çekmiş. Ayrıca temiz teknoloji ve ESG ile ilgili çözümler de VC yatırımcılarından yoğun ilgi görüyor. Enerjinin hem verimlilik hem de alternatif enerji kaynakları tarafında teknolojinin yaratıcı özelliklerini kullanarak yükselen pek çok şirket var. Enerjiye ‘olağandışı’ kaynak oluşturma yükseliyor kısacası raporun bize gösterdiği gelişme bunlar.
Herkes maliyetleri düşürüyor
Küresel teknoloji şirketi, başta personel sayısını ve gayrimenkul varlıklarını azalmak olmak üzere önemli maliyet düşürme önlemlerinde büyük yükseliş var. Hatta, benim takip ettiğim kaynaklarda Elon Musk’ın Twitter’daki operasyonlarının bunu bir trend haline getirdiği, bu yüzden çalışanları kızdırdığını da söyleyebiliriz.
Girişim sermayesi piyasasında da maliyetleri düşürme çabaları var. Girişimler nakitlerini korumak, yeni finansman turlarını ertelemek ve yatırımcılarının daha verimli olmaları yönündeki baskılarına yanıt vermek için çalışmalar yapmış. Maliyet azaltmaya öncelik verilmesi, çok çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren şirketlere de yayılmış görünüyor.
2023’de beklenen gelişmeler
Raporda 2023 yılında ilk dönem trendleri de sıralanmış. Tabii bunların bu dönemde olduğunu düşünebiliriz. Bazı tespitleri madde madde iletiyorum.
- Küresel çapta girişim sermayesi piyasasının zorlanmaya devam etmesi ve en çok tüketici odaklı işletmelerin zorlanması bekleniyor.
- Özellikle ABD'de halka arz kapısı muhtemelen 2023 yılında kapalı olacak. Şirketlerin nakitleri azaldıkça, muhtemelen düşük değerlemeler üzerinden yatırım turları artacak, birleşme ve satın alma faaliyetlerinde artış olacak.
- Avrupa'da devam eden enerji krizinin yanı sıra sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği ile ilgili endişeler göz önüne alındığında, yatırımcıların alternatif enerji teknolojileri, elektrikli ve hidrojenle çalışan araçlar ve batarya depolama üzerine büyük yatırımlar yapmaya devam etmesiyle enerji sektörü muhtemelen gündemde kalmayı sürdürecek.
- Küresel çapta siber güvenlik, B2B çözümleri, sağlık ve biyoteknoloji, regülasyon teknolojileri (regtech) ve askeri uygulamalar VC yatırımları için cazip alanlar olmaya devam edecek.
- Yapay zekâ yatırımlarının da uzun vadede artması bekleniyor.