Erciyes Üniversitesi’nin uluslararası gururu: Turkovac

Erciyes Üniversitesi (ERÜ) dünyayı sarsan, COVID-19 illetine karşı bir yıl önce başladığı yerli aşı denemelerini faz-3 aşamasına getirerek, Turkovac adıyla insanlığın hizmetine sunma başarısını gösterdi. Hem de öyle bir başarı ki, ERÜ patentli Turkovac, uluslararası anlamda bir üniversite tarafından geliştirilen ilk aşı olma unvanını elde etti. Ulusal anlamda da Erciyes Üniversitesi, 131’i devlet olmak üzere ülke genelindeki 209 üniversite içinde, Türkiye Cumhuriyeti’ne ilk yerli ve milli aşıyı kazandırmanın onur ve gururunu yaşıyor.
Düşünün, bundan 43 yıl önce, Anadolu bozkırında verimsiz topraklarda temeli atılan, Kayserili hayırseverlerin inanılmaz katkılarıyla vücut bulan ERÜ, yüzlerce ülkenin üniversiteleri arasından sıyrılarak, piyasada sayısı bir elin parmaklarını geçmeyen COVID-19 aşılarına Turkovac ile dahil oluyor. Faz-3 aşamasını başarıyla tamamlayan üniversite, tüm parametrelerden ‘çok iyi’ notunu alarak insanlığa, “Made in Turkey” imzası atılan Turkovac aşısını armağan ediyor. Üstelik Kayserili bilim insanları, 15 Mayıs 2020’de başlayan aşının patenti üzerinde bir hak ve gelir istemeden ERÜ adına, patenti devlete bağışlayacak kadar da mütevazı. Erciyes Üniversitesi’nin değerli bilim insanları, yönetimi, tüm çalışanları, dolaysıyla Kayseri halkı o yüzden bugünlerde çok gururlu.
Bu başarının mimarları, gece- gündüz adeta uyku uyumadan bazı günler laboratuvarda sabahlayıp, ekibiyle birlikte aşıyı ortaya çıkaran ERÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış ile yıllardır kene aşısı çalışması yapan ve bu konuda da çok başarılı olan ERÜ Aşı Geliştirme Merkezi (ERAGEM ) Müdürü Prof. Dr. Aykut Özdarendeli ve isimleri buraya sığamayacak kadar çok sayıdaki ekip arkadaşlarıdır. Bununla birlikte Kayserili bilim insanlarına inanan ve onları sonuna kadar destekleyen, aşının her aşamasını titizlikle takip eden Sağlık Bakanı Prof. Dr. Fahrettin Koca’yı ve yerli aşı için devletin tüm olanaklarının seferber edilmesini isteyip, bu aşıya Turkovac adını veren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı takdir etmemek, isimlerini saymamak mümkün mü?
Gelelim, yerli aşımızın kısa öyküsüne… Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilecek kadar ciddi boyutlara ulaşan COVID-19 salgını karşısında, yıllardır kene aşısı çalışması yapan ve bu konuda da çok başarılı olan Prof. Dr. Aykut Özdarendeli ve ekibi,15 Mayıs’ta öncelikle virüsü hücre kültüründe izole ederek işe koyuldu. Ardından aşı çalışmalarındaki hayvan deneyleri bunu takip etti. ERAGEM araştırmacılarının bu çalışmasına devlet, Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ile devreye girdi. ERÜ tarafından desteklenen projeler kapsamında COVID- 19’a karşı geliştirilen hücre kültür temelli inaktif aşı faz-1, faz-2 ve sonrasında faz-3 aşamasına geldi. Oldukça başarılı olduğu insanlar üzerinde yapılan deneylerde de test edilen Turkovac, büyük olasılıkla eylül ayında Dünya Sağlık Örgütü’nün acil kullanım onayıyla seri üretilecek.