Kayseri’de 954 bin seçmen, 714 muhtar için oy kullanacak
Muhtar; köy veya mahalle tüzel kişiliğinde, yönetimin başında bulunan kişidir. Kökeni Arapçadır ve “seçilmiş kişi” anlamına gelir. Köy veya mahalle halkı tarafından seçilen muhtarları, siyasi partiler aday gösteremezler. Türkiye’de muhtarların görev süresi 5 yıldır. Köy ve mahalle tüzel kişiliğini temsil eden muhtar köye ilişkin kararlarını 4 azasıyla birlikte alır. 2019 yılında yapılan seçimlere göre Türkiye genelinde 31 bin 912 mahalle, 18 bin 337 köy muhtarı olmak üzere toplam 50 bin 249 muhtar görev yapıyor. 50 bin 249 muhtarın 593’ü mahalle ve 47’Si köy olmak üzere toplam 640’ı kadın.
Kayseri genelinde 31 Mart 2024’de, toplam 954 bin seçmen aynı zamanda 714 muhtar için oy kullanacak. Yerel seçimler öncesi siyasi partilerin belediye başkan adaylarına taş çıkartacak sayıdaki muhtar adayının kıran kırana yürüttükleri, renkli, dikkat çekici mücadelesini izliyoruz. Afiş, pankart ve broşürlerle tanıtım yapan, araçların üstünü ve camlarını birbirinden ilginç sloganlarla donatan, lokum, şekerle kapı kapı dolaşıp mahalle veya köy sakinlerinden oy isteyenleri mi ararsınız, siyasi parti yöneticileri, belediye başkan adayları ile çektirdiği fotoğrafları paylaşıp, seçmenlerin cep telefonlarına, “Programa aldırdığımız projelerin bitirilmesi için oylarınıza talibim” diye yaptırım gücünün ne denli fazla olduğuna vurgu yapan muhtar adayları mı derseniz… Kentteki muhtarlık seçimleri için ilginç bir yarış ve çekişme yaşanıyor. E-devlet çıktığından beri birçok vatandaşın, muhtarlık kapısını aşındırmaktan uzak durması, 20 bin TL maaş, SGK güvencesi, silah ruhsatı ve belediyelerin yapıp tahsis ettiği muhtarlık binalarında oturmak gibi avantajlar köy ve mahalle muhtarlığını oldukça cazip hale getiriyor. Muhtarlık unvanını ticarette, hatta emlak alım satımında kiralamada kullananlar, iş takipçiliği yapanlarda cabası… Valiliklerin, kaymakamlıkların özel idareleri, belediyelerin beyaz masa ve yerel yönetim birimleri varken, ülke genelinde bu kadar çok muhtara gerek var mı? 31 Martta sandığa gidip, il-ilçe, büyükşehir belediye başkanları, belediye meclis üyeleri için oy kullanmanın yanı sıra, sandığa oy atacağımız muhtarların ülkemize olan toplam maliyeti ise bir başka tartışma konusu. Muhtarlık unvanının getirdiği görevleri tam hakkıyla yapan, bu fonksiyonu gerçekten yürüten mahalle veya köyü için fedakârca çalışan, aldığı maaşı hak edenlere, yerel ile genel arasında köprü olan muhtarlarımıza bir sözümüz yok.
Ancak, yerel yönetimlere kolayca ulaşabildiğimiz, eskiden muhtarların mühürleyip verdiği birçok belgeye e-devlet üzerinden bir tuşla ulaşabildiğimiz bu devirde muhtarlık kurumuna gerek olup olmadığı, bunun devletimize yüklediği mali yükü artık tartışma konusu yapmaktan çok, yeniden gözden geçirilmeli, kanuni düzenlemeleri yapılmalıdır. Kahır ekseriyetle vatandaşların isteği bu yöndedir. Yapılacak düzenleme ile mahalle ve köylerde belediyeler tarafından yaptırılmış muhtarlık binalarında belediyelerin bir görevlisi sürekli istihdam edilmelidir.