Forklift ve benzeri ticari tanımlı makineler gümrük vergisine tabi mi?
Sayın DÜNYA okurları, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Gümrük Vergisi Muafiyetinden Yararlanamayacak Makine ve Teçhizat Listesi belirtilmiş bulunuyor.
Buna göre; Teşvik belgesi kapsamında otobüs, çekici (Euro normlarına uygun yeşil motoru haiz olanlar hariç), mobilya, motorbot, kamyon (off-road truck tipi karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar hariç), transmikser, beton santrali, forklift ve beton pompası ithal edilmesi halinde yürürlükteki İthalat Rejimi Kararında öngörülen oranlarda gümrük vergisi tahsil edilmesi gerekiyor idi.
Yapılan değişiklikte de “Gümrük Vergisi Muafiyetinden Yararlanamayacak Makine ve Teçhizat Listesi" başlıklı listede forkliftler de yer almıyor.
Anlaşılan Konu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na intikal ettirilmiştir. Bu bakanlık da şöyle diyor;
Yatırım başlama tarihi 29.06.2021 öncesi olan yatırım teşvik belgelerinde, yatırım teşvik belgesi kapsamında "forklift" ithal edilmesi halinde yürürlükteki İthalat Rejimi Kararında öngörülen oranlarda gümrük vergisi tahsil edilmesi gerekiyor. Forklift dışında kalan ancak forklift ile benzer ticari tanıma sahip olan makineler için gümrük vergisi muafiyeti uygulanmasında sakınca bulunmuyor.
Yatırım başlama tarihi 29.06.2021 ve sonrası olan yatırım teşvik belgelerinde, yatırım teşvik belgesi kapsamında Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında 2012/3305 sayılı Kararın EK-8 listesinde yer alan makine ve teçhizatın gümrük vergisi muafiyeti sağlanmaksızın ithal edilmesi gerekiyor.
Bununla birlikte, anılan Bakanlığın forklift dışında kalan ancak forklift ile benzer ticari tanıma sahip olan makineler için gümrük vergisi muafiyeti uygulanmasında sakınca bulunmadığı yönündeki görüşünün uygulanabilmesi için Gümrükler Genel Müdürlüğünün bir çerçeve çizmesi kaçınılmaz oluyor.
Genel müdürlük de taşra teşkilatına şöyle bir talimat veriyor. Diyor ki; söz konusu araçların sınıflandırmasına ilişkin şu kriterlere bakarak işlem yapın...
- Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde "Forkliftler; kaldırma ve elleçleme tertibatı olan diğer yük arabaları" sınıflandırılmakta olup, pozisyon metninde yer alan "diğer yük arabaları" ifadesinden de anlaşılacağı üzere forkliftler de özel bir yük arabası çeşidi olarak nitelendirilmelidir.
- İzahname notlarında ise forkliftler için "...bunların bazıları geniş ebatta olup dikey vaziyetteki bir direk üzerinde kayarak hareket eden bir kaldırma vagonu ile yükü taşırlar. Kaldırma mekanizması, normalde sürücü mahallinin ön kısmına yerleştirilmiştir…" şeklindeki açıklama dikkate alınmalıdır.
- Tarife pozisyonu alt açılımlarının belirlenmesinde eşyanın "forklift" ya da "diğer yük arabası" olması önem arz etmemelidir.
Neticede, yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilmiş forklift ithali işlemlerine ilişkin olarak yukarıda belirtilen çerçevede gerekli araştırmanın yapılarak, bu kapsamda değerlendirilen eşyadan gümrük vergisinin tahsil edilmesi isteniyor.