Halka arz olan her 2 şirketten 1’inde kadına yer yok!

2023 Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu sonuçlarına göre, Borsa İstanbul’da (BIST), yönetim kurulunun tamamını erkeklerin oluşturduğu şirketlerin oranı yüzde 34,6’ya yükseldi. Halka arz olan neredeyse her 2 şirketten 1’inin yönetim kurulunun tamamı erkeklerden oluşuyor.

2010 yılında, İngiltere’de başlatılan %30 Kulübü kampanyası, 2023 itibarıyla 20’den fazla ülkede devam eden küresel bir misyona dönüştü. %30 Kulübü Türkiye Kampanyası, 2017 yılında Borsa İstanbul’un ev sahipliğinde başlatıldı. Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu’nun ev sahipliğinde çalışmalarını sürdüren %30 Kulübü Türkiye’nin 79 üyesi bulunuyor. Bu şirketler arasında halka açık olanların yönetim kurullarında kadın oranı hem SPK’nın önerdiği minimum hedef olan yüzde 25’i aşmış hem de BIST tüm şirketler ortalaması olan yüzde 17.9’un üzerine çıkmış durumda. İş hayatının her seviyesinde toplumsal cinsiyet dengesini iyileştirmek amacıyla çalışmalarını sürdüren Yüzde 30 Kulübü Türkiye programı kapsamında düzenlenen 10. Türkiye Kadın Direktörler Konferansı’nın bu yılki teması “Yönetim Kurullarının Geleceği ve Kadınların Rolü” olarak belirlendi. Konferans kapsamında “2023 Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu” sonuçları da paylaşıldı.

Şirketlerin yüzde 34,6’sının yönetim kurulunda kadın yok

Rapor, Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören şirketlerin yönetim kurullarındaki toplumsal cinsiyet dengesini inceleyerek, kurumsal yönetim anlamında yıllık bazda değerlendirmede bulunuyor. Bu seneki rapor, yönetim kurullarındaki toplam kadın üye sayısında artışa, diğer yandan en az bir kadın yönetim kurulu üyesi bulunan şirket oranında ise azalışa işaret ediyor. 2023 yılında BIST’e kayıtlı 517 şirketin yönetim kurullarındaki kadın oranı son bir yılda yüzde 17,5’ten yüzde 17,9’a yükselirken, yönetim kurullarının tamamını erkeklerin oluşturduğu şirket sayısı da 158’den (yüzde 33.3) 179’a (yüzde 34,6) çıktı. Yaşanan bu artışta 2022 ve 2023 yıllarında halka arz olan şirketlerin yönetim kullarındaki kadın oranının çok az olmasının etkili olduğu görülüyor. Son iki yılda halka arz olan 108 şirket içinde yönetim kurullarındaki kadın oranı yüzde 13,5 ile genel ortalamanın çok altında kalıyor. Yönetim kurulunun tamamını erkeklerin oluşturduğu şirketlerin oranı ise yaklaşık yüzde 50. Buna göre, son iki yılda halka arz olan neredeyse her 2 şirketten 1’inin yönetim kurulunun tamamı erkeklerden oluştu

Yetkiyi ve gücü elinde tutanlar, bundan vazgeçmiyor

Yüzde 30 Kulübü Türkiye Kurucu Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Melsa Ararat’ın rapora ilişkin yorumları şöyle: “Tüm çabalara rağmen yönetim kurullarında ve CEO seviyesinde kemikleşme devam etmekte. Tüm pay sahiplerini, çalışanları, müşteri ve tüketicileri ve de toplumsal yaşamı etkileyen kararlar, kadınların temsil edilmediği karar organları tarafından veriliyor. Bunun kadınların yeteneksiz, deneyimsiz veya isteksiz olduğu gibi sebeplerle açıklanması mümkün değil. Yetkiyi ve gücü elinde tutanlar, bundan kolay kolay vazgeçmiyorlar. 2022 yılında Avrupa Birliği Parlamentosu’nda kabul eden direktifin halka açık şirketlere tanıdığı süre 2036’da sona eriyor. Direktif yönetim kurullarında en az yüzde 33 oranında kadın olmasını zorunlu kılıyor. Bazı AB ülkelerinde bu oranın üstünde yasal kotalar uzun zamandır yürürlükteydi. %30 Kulübü Türkiye olarak yasa ve kural koyucuları bu konuda AB ile hizalanma konusunda çaba göstermeye davet ediyoruz.”

Cumhuriyetimizin 100. Yılında 100 Yeni Kadın Yönetim Kurulu Üyesi’

Yüzde 30 Kulübü Türkiye, bu sene çok önemli bir projeyi hayata geçirdi. Projenin adı; “Cumhuriyetimizin 100. Yılında 100 Yeni Kadın Yönetim Kurulu Üyesi.”

Yüzde 30 Kulübü Türkiye Kampanyası Yönetim Kurulu Üyesi ve Proje Eş Lideri ve Boyner CFO’su ve İcra Kurulu Üyesi Özgür Tokgöz Altun’un projeye yönelik yorumları şöyle: “Kadınların iş hayatında ve toplumun her alanında güçlenmesi, en önemli sorumluluklarımız arasında yer alıyor. Bu yüzden Yüzde 30 Kulübü Türkiye olarak hayata geçirdiğimiz ‘Cumhuriyetimizin 100. Yılında 100 Yeni Kadın Yönetim Kurulu Üyesi’ projesi, iş hayatında hayal ettiğimiz toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak adına büyük bir adım.

Bu proje ile yönetim kurullarında kadın temsil oranını arttırma yolundaki gayretlerimize ivme kazandırmayı hedefl iyoruz. İlk adımda yönetim kurulunda hiç kadın olmayan 179 şirketi projemize dahil edeceğiz. 2024 yılı ve sonrasında ise Cumhuriyetimizin temsil ettiği değerleri geleceğe ulaştırmamız için kurumlarımızın ve liderlerimizin verdiği destekle, iş hayatında toplumsal cinsiyet eşitliği ve yönetim alanında daha fazla kadının söz sahibi olmasını destekleyeceğiz.”

Yönetim kurulunda hiç kadın bulunmayan 179 şirkete çağrı

‘Cumhuriyetimizin 100. Yılında 100 Yeni Kadın Yönetim Kurulu Üyesi’ kapsamında yönetim kurullarında kadın üye bulunmayan halka açık şirketlere çağrıda bulunuluyor. Bu amaçla halka açık 517 şirketten yönetim kurulunda hiç kadın bulunmayan 179 şirketin yönetim kurulu başkanlarına özel bir mektup gönderildi.