Uruguay‘ın siyasal çözümü

Uruguay sağlam bir anayasal temelin yarattığı siyasal istikrarla büyüyor. Latin Amerika’nın sokaktaki tangolarından tanıdığımız bu renkli ülkesi ‘’örnek demokrasi‘’ ve ‘’ekonomik üs bölgesi’’ olarak yoluna devam ediyor.

Uruguay, 3.5 milyon nüfusu olan, tarım ve hayvancılığı dayalı bir ekonomi ve 12 yıllık bir dikta rejiminden sonra, 21. yy‘da yarattığı ‘’özgürlük rejimi‘’ ile Latin Amerika’nın kişi başına en yüksek olan ülkesi olmayı başardı. Burada istikrar getiren anayasal yapı ve akıllı ekonomik teşviklerin payı büyük oldu. Ülke, nüfusuna göre dünyanın en büyük yazılım ürünü ihracatçısı konumuna geldi. Şimdi bu ülkenin üçte iki nüfusu orta direkten oluşuyor. Ülke, 2025’de 20 bin $’lık kişi başına gelire erişecek. 12 yıllık bir dikta dönemi sonrası Uruguay, 1984’de demokrasiye dönüş yaptı. Anayasal yapısını yeniledi, istikrarı kurumsallaştırdı. Kamusal girişimlerinin yönetimine muhalefeti de aldı.            

2010’da başkan olan ve kısa adıyla ‘’Pepe‘’ olarak tanınan Jose Mujıca eğitimi 1. sektör yaptı ve ülkenin nüfus kalitesini çok arttırdı. Bunun sonucu yazılım sektörü büyük bir sıçrama gösterdi. Ülkede kurulan 12 serbest bölge bir ‘’start-up cenneti‘’ yarattı. Dünyanın her yerinden bu serbest bölgelerden gelen girişimciler var. 2021’de bu startup‘lar içinden biri unicorn (milyar dolarlık şirket) oldu.              

Ülkenin komşu ülkeleriyle ekonomik bağı bu dönemde azaldı. Dış ticaret Brezilya ve Arjantin‘e bağımlı olmaktan çıktı. İşçi haklarının temeli genişledi. İşçi sınıfının üçte biri sendikalı oldu.           

2015 sonrası yönetime gelen merkez sağ siyasi iktidarlar rota kırmadı, popülizme yönelmedi. Bu ülke COVID aşılmasında dünyanın en başarılı 3 ülkesinden biri oldu.         

Bu ülke 27 Mart Pazar günü yaşamsal bir referandum yapacak. 2020 sonrası KHK şeklinde uygulanan 476 düzenleme için halkın onayı istenecek.          

Ancak görünen o ki, Uruguay‘ın demokrasi ve istikrar rotasından çıkma olasılığı yok. Latin Amerika’nın sokaktaki tangolarından tanıdığımız bu renkli ülkesi, bir ‘’örnek demokrasi örneği‘’ ve ‘’ekonomik üs bölgesi’’ olarak yoluna devam edecek.        

Uruguay, bir ülkenin çıkış yapmasında temelin istikrarlı politika, hakları iyi tanımlayan bir anayasa, yürütmenin temel konularda muhalefet ile oydaşmasından geçtiğini gösteriyor.         

İşin özel bir ‘’sırrı’’ yok. İstikrar hedeflenince Uruguay gibi bir tarım ülkesi 15 bin dolarlık kişi başına geliri olan bir ekonomi yaratabiliyor.

GÜNÜN SÖZÜ:

Zeytincilik alanlarını madencilik adına yok edecek olan 1 Mart Tebliği‘nin iptali gerekiyor, bu sektör yaşamak zorunda...