'Kirli On İkiler' listesi açıklandı: Her 3 üründen biri pestisit içeriyor

Tarım ürünlerinde kullanılan pestisitlerin gıda yoluyla vücuda alınması, halk sağlığını tehdit eden önemli bir endişe kaynağı haline geldi. Halk sağlığı uzmanı Dr. Sümeyye Nur Budak, EWG’nin her yıl yayımladığı “Kirli On İkiler” listesine dikkat çekerek, 2024 yılı itibarıyla pestisit kalıntısı bakımından en riskli ürünleri açıkladı.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME
'Kirli On İkiler' listesi açıklandı: Her 3 üründen biri pestisit içeriyor

Tarım ürünlerinde verimi artırmak ve zararlıları kontrol altında tutmak için yaygın şekilde kullanılan pestisitler, insan sağlığı açısından önemli riskler taşıyor. Uzmanlar, bu ürünlerde bulunan kalıntıların yüksek miktarda tüketildiğinde kanserden hormonal bozukluklara kadar çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Ancak Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, kamuoyundaki tartışmalara tepki göstererek, “Sanki yediğimiz her gıdada aşırı miktarda pestisit varmış gibi bir algı oluşturulmasını iyi niyetli bulmuyoruz” ifadelerini kullandı.

“Kirli On İkiler” listesi

Cumhuriyet'in haberine göre, Halk sağlığı uzmanı Dr. Sümeyye Nur Budak, Çevre Çalışma Grubu’nun (EWG) her yıl yayımladığı “Kirli On İkiler” listesine dikkat çekerek, 2024’te pestisit kalıntısı açısından en riskli 12 ürünün çilek, ıspanak, lahana, üzüm, şeftali, armut, nektari, elma, acı biber, kiraz, yaban mersini ve yeşil fasulye olduğunu söyledi.

Sinir sistemi bozukluğu, zehirlenme, hormonel bozukluk

Pestisitlere yüksek dozda maruz kalmanın akut zehirlenmelere yol açabileceğini vurgulayan Budak, uzun vadede ise şu sağlık sorunlarının ortaya çıkabileceğini belirtti:

- Hormon sistemini etkileyerek üreme sorunları yaratabilir.

- Çocukluk çağında maruz kalmak, sinir sistemi gelişimini olumsuz etkileyebilir.

- Uzun süreli temas, astım ve kronik solunum hastalıklarıyla ilişkilendirilmektedir.

- Lenfoma, lösemi, meme, prostat ve mesane kanseri gibi kanser türlerinin riskini artırabilir.

- Hücre bölünmesi ve DNA yapısında bozulmalara yol açarak kalıtsal hastalıklara zemin hazırlayabilir.

155 meyve-sebze örneğinin yüzde 61’inde birden fazla pestisit kalıntısı bulundu

Greenpeace Türkiye’nin Nisan 2025’te yayımladığı “Pestisitler ve Çocuklar” başlıklı rapora göre, Türkiye’de incelenen 155 meyve-sebze örneğinin yüzde 61’inde birden fazla pestisit kalıntısı bulundu. Bu örneklerin yüzde 33’ü, yasal mevzuatın izin verdiği limitlerin üzerinde kalıntı içerirken, 50 üründe ise ruhsatsız pestisit kullanımı tespit edildi. 2023 yılında Şanlıurfa’da yapılan bir başka araştırmada ise örneklerin yüzde 34’ü, belirlenen üst sınırın üzerinde pestisit içeriyordu.

Pestisit kalıntılarını azaltmak için çeşitli yöntemler

Dr. Budak, pestisit kalıntılarını azaltmak için çeşitli yöntemler önerse de hiçbir yöntemin yüzde yüz etkili olmadığını vurguladı. Budak’a göre tüketiciler şu önlemleri almalı:

- Sebze ve meyveleri akan suyun altında dikkatlice yıkamak,

- Kabuklarını soyarak tüketmek,

- Yapraklı sebzelerin dış yapraklarını ayırmak,

- Tuzlu ya da sirkeli suda beklettikten sonra durulamak

 

 

Bir litre suya altı çay kaşığı karbonat ekleyerek hazırlanan solüsyonda 15 dakika bekletmek ve iyice durulamak.

Henüz bu içeriğe yorum yapılmamış.
İlk yorum yapan olmak ister misiniz?
Yorum yapmak için tıklayınız
Sağlık