Artvin, coğrafi işaretli ürünleriyle markalaşacak  

Osman ŞİŞKO

ARTVİN - Artvinli Sanayici İş İnsanları Yönetici ve Serbest Meslek Mensupları Derneği (ARSİYAD) ve Artvin Ticaret ve Sanayi Odası’nın (ARTSD) düzenlediği toplantıda, DÜNYA Gazetesi yazarlarıyla kentin iş dünyası ve sanayicileri bir araya geldi. Toplantı kapsamında gerçekleştirilen ‘ekonomi’ panelinde güncel ekonomik gelişmeler masaya yatırıldı. DÜNYA Gazetesi Üst Yöneticisi Hakan Güldağ ile Ekonomist Ali Ağaoğlu’nun konuşmacı olduğu panelde; Türkiye’deki ekonomik gelişmeler ve beklentiler, Artvin’in ülke ekonomisindeki yeri ve beklentiler, turizm ve eğitimde Artvin’in yeri neler yapılması gerektiği, yöresel ürünler ve yöresel ürünlerin ülke ekonomisindeki yeri ele alındı.

ARSİYAD Başkanı Gürsel Durmuş’un moderatörlüğünde yapılan panelinde, güncel ekonomik gelişmeler değerlendirildi. Panelde; ev sahibi olarak ilk konuşmayı yapan ARTSD Başkanı Seçkin Kurt, “Konumuz ekonomi, onun için değerli ekonomistleri burada sizlerle buluşturduk” dedi. Artvin’in beş adet coğrafi tescilli ürünü olduğunu, yedi tane ürün için de başvuru yaptıklarını kaydeden Kurt, “Arkadaşlarımız çalışıyor. Artvin’in coğrafi işaretli ürün sayısını 15’e yükselterek önce Bursa sonra tüm Türkiye’de pazarlayıp satmayı planlıyoruz. Coğrafi işaretli ürünlerden biri de Artvin alabalığı. Temennimiz Artvin’in kalkınmasıdır. Bu birlik beraberliğe yön verirsek çok daha mutlu oluruz” dedi.

“Hatila balının tescillenmesi markalaşma için önemli”

Belediye olarak Artvin’in coğrafi işaretli ürün sayısını artırmak için çalıştıklarını dile getiren Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin, “Artvin genelinde coğrafi işaret alan tescilli ürünlerimiz var. Belediye olarak coğrafi işaret için başvurduğumuz ürünlerde var. Coğrafi işaret çalışması çok önemli çünkü 10-15 yıl sonra gelen nesil ‘iyi ki bu ürünlerin coğrafi işaretini almış’ diyecek. Artık bir başkası Hopa Laz böreğinin tescilini alamayacak. Hatila balının menşeini, coğrafi işaretini kimse alamayacak. İşte bu ürünler o zaman kıymetlenecek, markalaşacak” diye konuştu.

Bu konuda emeği geçen bütün ticaret ve sanayi odalarına, onların kurduğu kooperatiflere özellikle de kadınlara emekleri için çok teşekkür eden Elçin, şöyle devam etti. “Bir teşekkürü de valimize yapmak istiyorum. Sayın Valimiz, Artvin’de hangi ürünlerin marka olabileceği, o ürünleri ekonomiye nasıl kazanacağımız veya Artvin’e gelen yerli ve yabancı turistlerin nerede vakit geçirebileceği, nerede konaklayabileceği konusunda üç yıldır kafa yoruyor.  Valimiz, ‘temelini atalım sonra ne olursa olsun’ demiyor. ‘Temelini atıp sonucunu görebileceğimiz işler yapalım’ diyor. Onun için de kendisine teşekkür ediyorum.”

“Enerji fiyatları Türkiye’de enflasyonu tetikliyor”

Panelde konuşan Ekonomist Ali Ağaoğlu, “Bir pazara mal satıp alıyorsanız o pazarın kurallarına uyacaksınız” dedi. Ağaoğlu, konuşmasına şöyle devam etti. “Bugün aramızdaki küçük büyük sanayiciler, herhangi bir vida veya somun üretseniz Avrupa’da kabul görmüş standartlarda olması lazım. Aksi takdirde o somun ya kırılır ya sıkmaz ya da çözülmez. Somon kurulları kadar basit finansal kurallar var. Bu kurallara uydunuz uydunuz. Uymadınız sistemin dışında kalmaya mahkûmsunuz. Kur ile meselenin tamamı bu bahsettiğim resmin bir yansıması. Ben 36 yıldır piyasanın içindeyim. Türkiye’nin 1994 ve 2001 krizi birikmiş develiasyonlar kriziydi. Yani kur kriziydi. 2001 krizinde ‘kur mu likidite mi’ teşhisini doğru koyamadı o dönemdeki Merkez Bankası ve Hazine yöneticileri… Enerji fiyatları Türkiye’de enflasyonu tetikliyor. Türkiye düşük maliyetli para bulamıyor. Türkiye’nin önümüzdeki günlerde ithalat yapmakta zorlanabileceğini düşünüyorum. Tüm piyasalarda en önemli şeyin güven olduğunu altını çiziyorum. Faizin doğru belirlenmesi için enflasyonun doğru belirlenmesi gerektiğini belirtti.”  
Döviz kuru, faiz gibi ekonominin ana unsurlarını yöneten tek şeyin güven olduğunu vurgulayan Ali Ağaoğlu, “O güvenin o piyasa da tesis edilmesi gerekir. Güven yoksa faiz olmuyor faiz düzgün olmadığı zaman düzgün bir kur, para politikası olmuyor, hiçbir şeyi oturtamıyorsunuz. Faizin doğru belirlenmesi için de enflasyonun da doğru belirlenmesi lazım” dedi. Konuşmasını sonunda devlette liyakate vurgu yapan Ağaoğlu, “Devletlerin kurumsallığı vardır bu yüzden liyakat olmadan akıllı devlet olmaz. Bilimle içi içe olmadan, akademiler kurmadan başarı olmaz” diyerek konuşmasını bitirdi.

“Gelecek 10 yılda belirsizlik hakim olacak”

“Bu ülke hepimiz ise dükkânı kapatıp gidecek bir yerimiz de yoksa bizim zaten çözüm aşamasında pozitif olmamız gerekiyor” diye konuşan DÜNYA Üst Yöneticisi Hakan Güldağ, “Kötümserlik ya da iyimserlik yaymam bana doğru gelmiyor” dedi. Zamanın ruhunu anlamak gerektiğini, artık ekonomideki paradigmaların değiştiğini kaydeden Güldağ, “Bu paradigma iki temel noktada öne çıkarak değişiyor. Bir tanesi jeopolitik gelişmeler, ikincisi ise sürdürülebilirlik. Önümüzdeki 10 yılı tarihçiler yeni bir dönem olarak belirleyecek. Bu dönemin ana ekseninde ikiz dönüşüm var. Dijital ve yeşil dönüşüm. Bu dönüşüm, coğrafi işaretlerin ne kadar işe yaradığını da belirleyecek. Döngüsel ekonomi diye bir şey çıkıyor. Sorgulamamız gerekiyor” diye konuştu.

Türkiye’nin önünde belirsizliğin hakim olacağı bir 10 yıl olduğunu ve bu süreçte toparlanmanın zor olacağını söyleyen Hakan Güldağ, “Yeni bir takım eğilimler var. Artık müşteri çok önemli. Kontrol artık markaların elinde, sizin ne yaptığınızı, her şey izleniyor. Artık sendikalara, derneklere ihtiyaç yok. Sizin ne yaptığınıza derhal müdahale edebiliyorlar. Farklı olmak yeterli değil iyi de olmak zorundasınız” dedi. Daha önce egzozlardan ve bacalardan çıkan gazın büyümenin göstergesi olduğunun, şimdilerde ise karbon nötrün önemli olduğunun altını çizen Güldağ, 1800 yıllardan itibaren nüfusun 6 kat, üretimin ise 60 kat artığını bu yüzden dünyanın ritminin bozulduğunu kaydetti. “Sosyal medyadan örgütlenen gruplar bir markaya zarar verebiliyor veya yukarıya çıkarabiliyor” diyen Güldağ, “Artık haklı olmak yeterli değil, iyi de olmak zorundasınız. Çünkü her şey sorgulanıyor” dedi.

Artvin Belediyesi’nin 2023 hedeflerinde ‘karbon nötr’ konusunu ele alarak dikkat çekebileceğini ifade eden Hakan Güldağ, dünyanın yeşil teknolojiye önem verdiğini ve buna göre düzenlemeler yaptığının, yeşil dönüşüm ve yeşil teknolojilere uyum sağlamanın büyük bir fırsat olduğunun altını çizdi. Artvin’in turizm potansiyeline de değinen Güldağ, insanların pandemiyle birlikte alternatif turizme ilgi duymaya başladığını, tatil için iyi yerler arayışında olduğunu belirtti. Bu kapsamda, yaylalardaki evlerin ahşap olması ve beton binalardan uzak durulması gerektiğini söyleyen Güldağ, glamping turizmini de Artvin için önerdi. 

“ARSİAD, coğrafi ürünlerin sayısını artırmaya çalışıyor”

Artvinli Sanayici İş İnsanları Yönetici ve Serbest Meslek Mensupları Derneği (ARSİYAD) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Durmuş, Artvin deki coğrafi işaretli ürünlerin gelişmesi için çalıştıklarını dile getirdi. Bu çalışmaları artırmak amacıyla bir araya geldiklerini bildiren Durmuş, konuşmasını şöyle sürdürdü: “ARSİYAD, Bursa merkezli hem doğduğu hem de doyduğu yerler için çalışan bir dernek. Aldığımız bayrağı daha yukarıya çıkartmak için bu göreve geldik. ARSİYAD Artvin için Kulübe oteli yaptı ve ayakta tutmaya devam ediyor. Her dönem Artvin için çalışıyoruz. Matematik okuryazarlık seminerini yaptık. ARSİYAD olarak Artvin de temsilcilik kurma kararı aldık. 20 kişilik bir gurup oluşturduk. İstanbul, Ankara ve İzmir’de de temsilcilikler oluşturmak istiyoruz. Bizler dışlayıcı değil kucaklayıcı olmalıyız. Tüm siyasi yaklaşımlara eşit durmalıyız.”

“İhracat, 1 milyar doları aştı”

Üç yıl önce Artvin’e atadığında, geleceği göremediğini, Artvin’in güzel yapısının, kültürünün zamanla ortaya çıktığını dile getiren Vali Yılmaz Doruk, “Hayatının büyük bir İstanbul’da, Ankara’da geçirmiş biri olarak Artvin’deki yatırımları görünce bunun üzerine ne konabilir diye düşündüm. Böyle bir salgın döneminde el ele kol kola vererek salgını yaşadık. Geçen yıl Hopa’daki ihracat rakamımız 550 milyon dolardı. Bugün itibariyle ihracat rakamı 1 milyar doları aştı. Burada birlik beraberlik ruhu var. Önünde fırsatlar olan Artvin’imizin böyle toplantılara ihtiyacı var. Artvin’in önce ülkemizin sonra komşu ülkelerin gıptayla bakacağı bir il olacağına inanıyorum.”

Coğrafi işaretli ürünler ikram edildi

Etkinliğe; Artvin Valisi Yılmaz Doruk, Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin, ilçe belediye başkanları, ticaret odası başkanları, ARSİYAD yöneticileri, sivil toplum örgütlerinin üyeleri ve iş dünyasından temsilciler katıldı. Ahmet Hamdi Tanpınar Kültür Merkezi’nde düzenlenen panel öncesi Artvin ve ilçelerinden üretilen doğal ürünler ile Karadeniz’in coğrafi işaretli ürünlerinin tanıtımı yapıldı. Artvin’de üretildiği tescil edilen Hatila balı, Laz böreği, Hopa hamsili ekmeği, puçuko ve Şavşat ketesi katılımcılara ikram edildi.