24 Ocak 1980 kararları 40’ıncı yılında
24 Ocak 1980 kararlarıyla içe dönük/kapalı ithal ikameci ekonomimiz, IMF ve Dünya Bankası destekli bir programla temel paradigmasını değiştirerek serbest piyasa ekonomisini benimseme yolunu seçmişti.
24 Ocak 1980 kararları Demirel Hükümeti tarafından IMF, Dünya Bankası ve asker destekli hayata geçirilen dışa açılmamızı sağlayan, ekonominin temel paradigmasını değiştirerek, serbest piyasa ekonomisini öne çıkartan, ekonomimizin kapitalist dünyaya entegrasyonunu sağlayan liberal ve ortodoks program olarak 40 yıl önce yürürlüğe girdi. 12 Eylül Darbesi sonrası Turgut Özal tarafından uygulandı.
Programla atılan adımlarla dışa kapalı ekonomimiz dışa açıldı. Devletçi politikalar terk edilip payı küçültülürken, özel sektörün girişimciliği öne çıkarılmak istendi.
24 Ocak kararları şu sonuçları verdi:
- İstikrar paketiyle serbest piyasa ekonomisine geçilmesinin ve uluslararası sermaye ile entegrasyonunun önü açıldı.
- İthal ikameci model terk edilerek, ihracata dayalı bir model benimsendi.
- Kamu yönetiminin payı azaltılıp, özel sektör desteklenerek öne çıkarıldı.
- Yüzde 30’un üzerinde devalüasyon yapıldı. Gübre/enerji ve ulaştırmada sübvansiyonlar sonlandırıldı.
- Dış ticaret serbestleşti. Yabancı sermaye teşvik edildi. Kur transferi kolaylaştı.
- Sıkı para ve maliye politikaları ile ücretler baskı altına alındı.
Programın yazılmasında görev alan bürokratlardan Zekeriya Yıldırım, 40. yılında 24 Ocak kararlarıyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Kamu ekonomisinden, piyasa ekonomisine geçiş ile içe dönük ekonomiden dışa açık ekonomiye geçiş sağladı. Kurumsal altyapısı ise 2001’deki Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı’ndaki reformlarla hayata geçti.”
Bizi dışa açan 24 Ocak kararlarını 40. yılında kısaca ele almak istedim…
Bugünün notu: 24 Ocak 1980’de alınan kapsamlı ve radikal kararlar, ekonomimizde önemli etkiler yapmıştır. Bugün de bu tür radikal kararlara ihtiyaç var.
Değerli ekonomim.com okurları,
ekonomim.com ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da ekonomim.com sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar ekonomim.com yorum alanında paylaşılamaz.
ekonomim.com yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, ekonomim.com bu sorumluluğu üstlenmez.
ekonomim.com'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.