Enflasyonun önlenemez yükselişi...
TÜİK’in açıkladığı eylül ayı TÜFE yüzde 1,25 artışla yıllık enflasyonu 19,58’e çıkardı. Enflasyon bir türlü önlenemiyor... Uzmanlar, Merkez Bankası’nın sağlıklı bir faiz indirimine gidebilmesi için enflasyonda ciddi bir düşüş beklemesini öneriyorlar.
Tüketici enflasyonu eylül ayında yüzde 1.25 artarak yıllık 19.58 düzeyi ile yüzde 20 bandına iyice yaklaştı. Geçen yılın son üç ayının enflasyon artışlarına baktığımızda yıl sonu enflasyonunun yüzde 20’nin çok az altında ya da üstünde sonuçlanacağını şimdiden söylemek mümkün. Geçen yıl ekim ayında yüzde 2.13, kasım ayında 2.30, aralık ayında yüzde 1.25 TÜFE artışı yaşanmıştı. Bu da önümüzdeki üç aydan sadece kasım ayında baz etkisiyle bir düşüş yaşanabilse de, yıl sonu enflasyonunun yüzde 20 bandında gerçekleşeceğini gösteriyor.
Eylül ayında TÜİK verilerine göre enflasyon alt kaleminde yer alan 13 harcama grubundan sadece giyim ayakkabı grubunda yüzde -0.16’lık düşüş yaşandı. Buna karşılık eğitim aylık yüzde 5.5, ev eşyası 3.33, konut 2.34, lokanta ve otel 2.22 artışla yüzde 2’nin üzerinde değişim gösterdi. Gıdadaki artış ise yüzde 0.50 ile sürdü. TÜİK‘in fiyatlarını derlediği 415 kalemden 401’inde artış gözlenirken, 10’unda fiyat düştü, 4’ünde ise fiyat değişmedi.
Merkez Bankası’nın ağustos ayında manşet enflasyon yerine ele aldığı enerji, gıda, alkolü/alkolsüz içecekler, tütün ve altın fiyatlarının dışarda tutulduğu çekirdek enflasyon eylül ayında yüzde 1.51 artarak, geçen ay 16.78 iken bu ay 16,98’e yükseldi. Bu artışa karşın manşet enflasyonu Merkez Bankası’nın yüzde 17’lik faizinin çok az altında seyrediyor, yıllık TÜFE’nin ise 2.6 puan altında kalıyor.
Uzmanlar, MB'nin yeni bir faiz indirimine gitmeden, son 1 puanlık indirimin yükselttiği dövizin maliyetinin ne olduğunu hesaplaması gerektiği üzerinde duruyorlar. MB’nin sağlıklı bir faiz indirimine gidebilmesi için enflasyonda ciddi bir düşüş beklemesini öneriyorlar. Böyle bir sonucun ise üretimin artması, yapısal reformların hayata geçmesi ile fiyat artışlarının kontrole alınmasına bağlı olduğunu vurguluyorlar. Bugünkü koşullarda yeni bir faiz indirim girişiminin faydadan çok zarar getireceği görüşündeler… MB'nin 100 baz puanlık indiriminin sonuçlarına baktığımda ben de bu görüşlere katılıyorum.
GÜNÜN NOTU:
Vergi cenneti Pandora Papers’da İngiltere eski başbakanı Tony Blair başta olmak üzere politikacılar sapır dökülmekte, bakalım Türkiye’den kimler çıkacak?