Günlük 21 Euro’ya tatilin ekonomisi

Avrupa Birliği Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı üzerine Amerika’nın peşine takılmanın ağır bedelini ödüyor.                   

Rusya'nın kendisine uygulanan yaptırımlara karşı AB üyesi ülkelerin bağımlı olduğu doğalgazı önce kısıp daha sonra tamamen kesmesiyle sanayide başlayan sıkıntı, kışa girerken yaşanacak ısınma sorununun gündeme gelmesiyle zirveye ulaştı. Konuyla ilgili olarak Avrupa ülkeleri milyarlarca Euro'luk önlemler almaya başladı. Hükümetler yurttaşlarını soğukta kalmamaları için kışı başka ülkelerde geçirmeye yönlendiriyor. Almanya Seyahat Acentaları Birliği (VUSR) Başkanı Marija Linnhoff da Alman emeklilerin kış aylarını Mayorka veya Türkiye’de geçirebileceklerini söyledi.               

Bunun üzerine aralarında Türkiye’nin de olduğu Akdeniz’in sıcak destinasyonları, kışı geçirecekleri sıcak ülke arayanları ülkelerine çekmek için harekete geçti. Tur operatörleri otellerle görüşerek bu kitle için oluşturdukları iki ay konaklamalı özel fiyatlar aldı. Otellerden alınan 22 gün ile 60 gün arasında değişen süreler için günlük 21 ile 30 Euro arasında değişen fiyatlarla hazırlanan katalog Almanya’nın ucuzcu marketlerinden Lidl’da satışa sunulunca sektörde ve kamuoyunda “5 yıldızlı otelde herşey dâhil günlük 21 Euro’ya tatil nasıl olur” tartışmaları başladı. Sayı ve istatistikleri konuşturan değerli dostum Alaattin Aktaş DÜNYA’daki Eko Analiz köşesinde konuyu ekonomik boyutlarıyla ele aldı.            

Konuyu biraz daha açarak günlük 21 Euro’ya tatilin ekonomisini anlatalım.     

Önce şunu söyleyelim.      

Bu, ilk kez yapılan bir şey değil ve yalnız Türkiye’de olmuyor. Ama enerji krizi nedeniyle bu yıl işin hacmi büyüyecek. Tur operatörleri yaz sezonu sonunda otellere tesisi kapatmak, havayollarına da seferleri durdurmak yerine kış aylarında oteli açık tutacak, uçakları da uçmaya devam ettirecek, kâr etmekten önce çarkı döndürecek, en dibe indirilmiş maliyeti kurtaracak bir fiyat önerisi ile gelir. Bazı oteller ve havayolları da o fiyattan elde edeceği kar ile kapalı kalıp uçmamanın maliyetini karşılaştırıp düşük fiyatla açık kalıp uçmaya devam etmeyi tercih eder.            

Burada dışarıdan bakıldığında anlaşılmayan ama mühendislik hesabıyla oluşturulan bir sistem var. Örneğin bu sistemde o fiyatla verilen hizmet maliyetinde eksiye düşülen fiyatlar da oluyor ki bu eksi fiyat shopping'ten (alışverişten) karşılanıyor.        

“Shopping turu” olarak literatüre girmiş olan bu sistemde tur operatörü o yıl hangi ülkeden kaç kişi getireceğine ilişkin havayolu ve otellerle yaptığı anlaşma üzerinden halı, giyim, mücevherat vb. mağaza ile anlaşıyor. Tur operatörü, getirdiği müşterileri o mağazaya yönlendirme karşılığında mağazadan bir komisyon alıyor. Masum haliyle adı “hanut” olan bu ilişki bir sektör olmuş.         

Bu sistemde ucuz fiyatı dengeleyen başka unsurlar da var. Örneğin müşteri, aldığı pakete dahil olmayan otelin paralı olan spasını kullanmaya, çevre gezilerine katılmaya, düzenlenen eğlence gecelerine zorlama düzeyinde yönlendiriliyor. Shopping’e dayalı özellikle bu türden kış operasyonları yıllardan beri yalnız Türkiye’de değil, diğer destinasyonlarda da uygulanıyor.     

İlginç olan bu sistemde; tüketici ucuza tatil yaparak, uçaklar uçuşlarını sürdürerek, oteller kapanmayarak, mağazalar da yaptığı satış ile bu işten kârlı çıkıyor. Peki kaybeden kim? Kaybeden ülke imajı.

İşyeri/görev değişiklikleri, atamalar

Le Méridien Istanbul Etiler’in yeni Satış Direktörü Aytek Bulçum oldu. Otelcilik kariyerine The Ritz-Carlton, Istanbul’da başlayan Aytek Bulçum, Wyndham Grand Istanbul Levent’te çalıştı.Balçum, Booking.com’da Türkiye Oteller Koordinatörü olarak da görev yaptı. Emre Paslı, Marriott Marquis City Center Doha Genel Müdürü oldu. Daha önce Türkiye’de Bodrum’da Caresse, Macaristan Budapeşte Marriott’un Matild Palace’ında ve Conrad Dubai’de çalışan Emre Paslı, Doha’daki JW Marriott Marquis City Center’ın Genel Müdürlüğü’ne getirildi.             

Daha önce Türkiye’de Antalya Kemer’deki Maxx Royal, Amara Nirvana’da ve Dubai’deki Rixos The Palm’da çalışan çalışan Semih Sefa Çeribaşı Rixos Gulf Doha’nın Eğlence Direktörü oldu.              İstanbul’da Dolapdere Kurtuluş Caddesi’ndeki Sheraton İstanbul City Center ’Genel Müdürlüğü’ne Şenda Barreto Gomez getirildi. Kariyerine 1994 yılında İstanbul’da ön büro müdürü olarak başlayan Şenda Barreto Gomez, daha sonra Bodrum Türkbükü’ndeki Doria Hotel ve Sheraton Grand Adana’da çalıştı.            

Kosifler Holding’in otellerinden Konya’daki Hilton Garden Inn Genel Müdürlüğüne daha önce Şanlıurfa Hilton Garden Inn Genel Müdürlüğü yapan Hasan Temar getirildi. XMövenpick Bosphorus’un kurumsal iletişimi İrem Çetingöz’de. Çetingöz bir dönem DÜNYA Gazetesi’nde muhabirlik yaptı.