Kültürel diplomasi meyvelerini veriyor

İngiltere'nin Tate Müzesi, Thames Nehri'nden Haliç kıyısına taşındı ve Artİstanbul Feshane'nin hedefi, uluslararası bir marka olmak.

Haliç'in Eyüp kıyısındaki Feshane-ı Amire, Osmanlı döneminin sanayileşme sürecinde önemli bir rol oynamıştı. 1833'te fes üretimiyle başlayan fabrika, 1843'te dokuma fabrikasına dönüştü. Yıllarca askeri üniformalar, battaniyeler gibi ürünler üreten Feshane, 1986'da "Sümerbank Defterdar Fabrikası" olarak kapandı. Bir süre İstanbul Sanat Kültür Vakfı'na kiralanan bu mekân, 1990'da 3. İstanbul Bienali'ne ev sahipliği yapmıştı.

İstanbul Belediyesi'ne devredildikten sonra Çağdaş El Sanatları Müzesi ve Fuar Merkezi gibi işlevler üstlenen Feshane, uzun bir süre bakımsız ve kullanım amacını bulamayan bir alan olarak kalmıştı. Ancak 2018 yılında İBB Miras tarafından başlatılan restorasyonla Feshane, İstanbul’un en kapsamlı sanat ve kültür etkinliklerine ev sahipliği yapmaya başladı. 2023'te Artİstanbul Feshane olarak kapılarını açan mekân, "Ortadan Başlamak" sergisiyle sanatseverlerle buluştu. Ancak sergi, Fatih’teki bazı dini grupların protestolarına sahne oldu.

Artİstanbul Feshane'nin üçüncü sergisi, Tate Müzesi'nin koleksiyonundan "Optik ve Kinetik Sanatın Ötesinde" adlı sergi oldu. Sergi, büyük bir ilgi gördü ve konserler 20-25 bin kişiye hitap etti.

Serginin açılışını kaçırmış olsam da, basın toplantısına katılmak için Eyüp'e gittim. Toplantıya Tate Uluslararası İlişkiler Direktörü Neil McConnen, serginin küratörü Valentina Ravaglia, İBB Miras ve İBB Kültür'ün genç yetenekli isimleri katıldı. Volkan Aslan, Artİstanbul Feshane hakkında merak ettiğim soruları yanıtladı ve yanlış algılar nedeniyle yaşanan protestoların artık geride kaldığını belirtti.

İBB Kültürel Diplomasi Ofisi'nin başında bulunan Ozan Şakar, ofisin görevlerini açıkladı. Kültürel Diplomasi Ofisi, yurt dışında sanat kurumlarıyla ilişkiler kurarak İstanbul'u kültür ve sanat üzerinden tanıtmayı hedefliyor.

Tate ile yapılan görüşmelerin 1,5 yıl sürdüğünü belirten İBB Genel Sekreteri Oktay Özel, Artİstanbul Feshane'de yer alan "Dinamik Göz" sergisinin 19 Mayıs 2024'e kadar ziyaret edilebileceğini söyledi. Bu sergi, daha önce Porto ve Şanghay'da da sergilenmişti.

İstanbul'un kültürel altyapısını güçlendirmek amacıyla İBB, 2019'dan bu yana 22 kültür merkezi ve müze açtı. 2024'te açılacak olan Haliç Tersanesi'nde yer alacak çağdaş sanat müzesi ve Beykoz'daki Dijital Sanat Müzesi projeleri de bu çabaların bir parçası.

Ancak İstanbul’un sanat üretiminin yurtdışında daha fazla tanıtılması gerektiği de vurgulandı. Örneğin, Zero Grubu’nun eserleri 2015’te Sakıp Sabancı Müzesi'nde sergilenmişti, ancak Tate küratörleri bu sergiden habersizdi. Bu durum, İstanbul'un sanat dünyasında daha fazla görünürlük kazanması gerektiğini gösteriyor.